Thứ Ba, 27 tháng 5, 2014
Axit Sunfuríc
III. Axit sunfuric.
1. Cu trỳc phõn t
2. Tớnh cht vt lớ
3. Tớnh cht hoỏ hc
4. ng dng
5. Sn xut axit sunfuric
6. Nhn bit ion SO
4
2-
H-O O
S
H-O O
H-O O
S
H-O O
3. Tính chất hoá học
Nhận xét về đặc điểm
cấu tạo và từ đó suy ra tính
chất hoá học?
- Có 2 nguyên tử H linh
động Axit 2 nấc.
*)Đặc điểm cấu tạo.
- S có số oxi hoá +6 (số
oxi hoá cao nhất của S)
Tính oxi hoá
+6
a. Axit sunfuric loãng
- Làm đổi màu quỳ tím th nh đỏ
- Tác dụng với bazơ
- Tác dụng với oxit bazơ
- Tác dụng với muối
- Tác dụng với kim loại hoạt động.
H
2
SO
4
+ Cu(OH)
2
CuSO
4
+ H
2
O.
H
2
SO
4
+ CuO CuSO
4
+ H
2
O.
H
2
SO
4
+ CaCO
3
CaSO
4
+ CO
2
+ H
2
O
.
H
2
SO
4
+ Fe FeSO
4
+ H
2
Có đầy đủ tính chất của axit.
0
+2+1 0
- H
2
SO
4
c nóng t ỏc d ng v i hầu hết kim
lo i(trừ Au,Pt) kh ụng gi i ph úng H
2
, m gi i
phúng SO
2
, S, H
2
S; a kim lo i n s oxi
hoỏ cao nht .
H
2
SO
4( c)
+ Fe Fe
2
(SO
4
)
3
+ H
2
O + SO
2
0
+6
b. Tính chất của H
2
SO
4
đặc
* Tớnh oxi húa rt mnh
+3
+4
6 2 6 3
HI+H2SO4.DAT
Toxh1.mpeg
H
2
SO
4
H
2
SO
4
loãng H
2
SO
4
đặc
Tính axit Tính oxi hóa mạnh Tính háo nước
Làm đổi màu quỳ tím
Tác dụng với bazơ
Tác dụng với oxit bazơ
Tác dụng với muối
Tác dụng với kim loại
(đứng trước H)
Td với kim loại (- Au, Pt)
Tác dụng với phi kim
Tác dụng với hợp chất
4. NG DNG
H
2
SO
4
ng dng:
4. Sản xuất H
2
SO
4
.
Quá trình sản xuất H
2
SO
4
trong công nghiệpgồm 3 giai
đoạn: - Sản xuất SO
2
- Sản xuất SO
3
- Hấp thụ SO
3
bằng H
2
SO
4
thu được oleum:
H
2
SO
4
.nSO
3
Quá trình sản xuất.
S
FeS
2
SO
2
SO
3
H
2
SO
4
.nSO
3
+O
2
+O
2
+O
2
V
2
O
5
+H
2
SO
4
đặc
t
o
C
t
o
C
t
o
C
+H
2
O
H
2
SO
4
San xuat H2SO4.exe
a. Mui sufat
Muối của axit
H
2
SO
4
Muối trung hoà
(muối sunfat)
SO
4
2-
Muối axit
(muối hidrosunfat)
HSO
4
-
Mike gospe marketing campaign development what marketing executives need to know about architecting global integrated marketing campaigns happy about (2008)
LINK DOWNLOAD MIỄN PHÍ TÀI LIỆU "Mike gospe marketing campaign development what marketing executives need to know about architecting global integrated marketing campaigns happy about (2008)": http://123doc.vn/document/567214-mike-gospe-marketing-campaign-development-what-marketing-executives-need-to-know-about-architecting-global-integrated-marketing-campaigns-happy-about-.htm
“Mike's approach to integrated marketing and his use of program
blueprints are the tools that will keep the spirit of the guerrilla marketer
alive.”
Jay Conrad Levinson, The Father of Guerrilla Marketing, with over
15 million copies sold
“Mike has written a great inspirational ‘how to’ book for busi-
ness-to-business marketers in the Internet age. His examples and
prescriptions really got my creative juices flowing! He shows you how
to focus, align and motivate your executives, your distributed market-
ing professionals, your publicists, and your sales organization (direct
and indirect channels). He explains how you can design holistic, inte-
grated marketing campaigns that address the specific needs of indi-
vidual customers in particular roles in targeted industries. This is
customer-led marketing at its best!”
Patricia B. Seybold, Author, Outside Innovation, The Customer
Revolution, and Customers.com
“A true ‘marketing process’ approach that aligns customers, sales and
marketing for marketplace success. Practical and powerful.”
Don Schultz, Professor, Northwestern University, and author of
the book 'Integrated Marketing Communications'
Dedication
To Mary,
Sean,
and Zachary
for
your support
and
encouragement.
Acknowledgements
Necessity, they say, is the mother of invention. The same is true for
this book. Because I couldn't find a recipe for working cross-function-
ally to develop a truly integrated marketing campaign, I had to invent
one.
My quest began in 1985 when I was a young ambitious marketer
working for Hewlett-Packard. If I have achieved success in this book
it is because I had plenty of help along the way. In truth, so many
people have contributed so extensively to my learning over the years
that it is no longer possible to say precisely to whom I am
indebted—except for three notable exceptions. I am greatly indebted
to Cindy Kennaugh and Elaine Miller, two of the very finest marketing
strategists and politically-savvy campaign leaders I have ever known
and had the pleasure to work with. And I wish to thank Brian Gentile,
a friend and colleague who is a continuing inspiration for me to be the
best marketing leader I can be.
Without family and friends, the formation of this book wouldn't have
been possible. I thank my KickStart Alliance team of Mary Gospe,
Mary Sullivan, and Janet Gregory for their constant inspiration and
editorial assistance. Special thanks also go to Sridhar Ramanathan,
Tobey Fitch, and Susan Thomas for their tutelage. And I offer my
sincere appreciation to Mitchell Levy, my publisher, for his unending
support.
A Message From Happy About®
Thank you for your purchase of this Happy About book. It is available
online at http://happyabout.info/marketingcampaigndevelopment.php
or at other online and physical bookstores.
• Please contact us for quantity discounts at sales@happyabout.info
• If you want to be informed by e-mail of upcoming Happy About®
books, please e-mail bookupdate@happyabout.info
Happy About is interested in you if you are an author who would like
to submit a non-fiction book proposal or a corporation that would like
to have a book written for you. Please contact us by e-mail
editorial@happyabout.info
or phone (1-408-257-3000).
Other available Happy About books include:
• 42 Rules of Marketing:
http://happyabout.info/42rules/marketing.php
• Scrappy Project Managment:
http://happyabout.info/scrappyabout/project-management.php
• Expert Product Management:
http://happyabout.info/expertproductmanagement.php
• Awakening Social Responsibility:
http://happyabout.info/csr.php
• I’m on Facebook Now What???:
http://happyabout.info/facebook.php
• I’m on LinkedIn Now What???:
http://happyabout.info/linkedinhelp.php
• Tales From the Networking Community:
http://happyabout.info/networking-community.php
• Happy About Online Networking:
http://happyabout.info/onlinenetworking.php
• Foolosophy:
http://happyabout.info/foolosophy.php
• Climbing the Ladder of Business Intelligence:
http://happyabout.info/climbing-ladder.php
• The Business Rule Revolution:
http://happyabout.info/business-rule-revolution.php
• Happy About Joint Venturing:
http://happyabout.info/jointventuring.php
• The Home Run Hitter's Guide to Fundraising:
http://happyabout.info/homerun-fundraising.php
Contents
Marketing Campaign Development vii
Introduction
Chapter 1 The Truth about Campaign Development . . 3
Why is campaign development important?. . . . . . . . .3
Sun Microsystems: a case study . . . . . . . . . . . . . . . .5
Introducing the Integrated Marketing Plan (IMP)
template . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11
Campaigns versus activities. . . . . . . . . . . . . . . . . . .14
Chapter 2 Secrets of a Best-in-Class Campaign
Development Process . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
What is the campaign development process,
and what triggers it?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16
Part 1: Overview of the campaign development
process. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17
How the most successful companies develop
their best campaign plans. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18
Breaking down the basic campaign
development process . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20
The Kickoff Meeting: prelude to planning . . . . . . . . .22
Synchronization Meetings: building the IMP. . . . . . .27
Decision: steering committee review meetings . . . .31
Part 2: Roles and responsibilities . . . . . . . . . . . . . . .35
Part 3: Answers to the four most common
questions about the process. . . . . . . . . . . . . . . . . . .36
Chapter 3 Setting the Foundation of Your
Campaign . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
The three pillars that define a marketing
campaign’s success . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39
Pillar 1: Defining the marketing campaign . . . . . . . .40
Pillar 2: Constructing a “campaign-level”
marketing objective. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41
Pillar 3: Building a well-constructed value
proposition . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44
A best-practice value proposition template. . . . . . . .46
viii Contents
Chapter 4 Working the Process: Part 1 –
Sketching the Campaign Map . . . . . . . . . . . 55
Working the IMP process. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
The objective of the Integrated Marketing Plan . . . . 56
Getting to Gate 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Introducing the campaign map. . . . . . . . . . . . . . . . . 59
Choosing the right programs . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
The high-level tactical calendar . . . . . . . . . . . . . . . . 65
Rough budget estimate . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
Documenting assumptions and identifying
synergies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
A word about presenting to the steering
committee at Gate 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
Chapter 5 Working the Process: Part 2 –
Creating Program Blueprints . . . . . . . . . . . . 73
Getting to Gate 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
The logic behind program blueprints . . . . . . . . . . . . 75
Examining a few blueprint examples . . . . . . . . . . . . 77
Questions you must be able to answer
before you can build a program blueprint. . . . . . . . . 81
Designing your own blueprints. . . . . . . . . . . . . . . . . 87
Program blueprint critique sheet . . . . . . . . . . . . . . . 88
Chapter 6 Choosing Proper Metrics . . . . . . . . . . . . . . . 91
Understanding metrics . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
The importance of a scorecard . . . . . . . . . . . . . . . . 96
Understanding the marketing knowledge
hierarchy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
Observational insight versus contextual insight . . . 102
Critical success factors for managing the
metrics management process . . . . . . . . . . . . . . . . 103
Chapter 7 The Role of the Campaign Manager . . . . . 107
What is a campaign manager, really? . . . . . . . . . .108
When do you need a campaign manager? . . . . . . 109
Five success factors of effective campaign
managers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
Executive endorsement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
Campaign management case studies . . . . . . . . . .114
Just for campaign managers . . . . . . . . . . . . . . . . . 116
Recognizing success . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
Final thoughts for campaign managers . . . . . . . . . 117
Marketing Campaign Development ix
Chapter 8 Overcoming Objections. . . . . . . . . . . . . . . 119
Chapter 9 Taking the First Step . . . . . . . . . . . . . . . . . 129
Getting started . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129
Step 1: Focus on three things. . . . . . . . . . . . . . . . .130
Step 2: Perform a campaign development
assessment . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131
What’s covered in a typical campaign
development assessment?. . . . . . . . . . . . . . . . . . .131
Techniques to help you hear the “voice of
the customer” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132
How successful are your outbound
marketing communications today?. . . . . . . . . . . . .133
Step 3: Make it visible. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .134
Five rules for marketing leaders . . . . . . . . . . . . . . .134
In conclusion. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137
Appendices
Appendix A Value Proposition Template . . . . . . . . . . . 141
Appendix B Integrated Marketing Plan Template. . . . . 145
Appendix C The Seven Program Blueprints. . . . . . . . . 147
Author
About the Author. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .157
Your Book
Create Thought Leadership for your Company . . .159
Why wait to write your book? . . . . . . . . . . . . . . . . .160
Books
Other Happy About Books . . . . . . . . . . . . . . . . . . .161
x Contents
Figures
Marketing Campaign Development xi
Figure 1 Sun's WebTone Marketing
Campaign Map 7
Figure 2 Sun's WebTone Tactical Launch
Plan (Phase 1) 9
Figure 3 Understanding the Campaign
Hierarchy of Campaigns, Programs,
Activities, and Offers 12
Figure 4 A Company's Business Planning
Cycle 18
Figure 5 Campaign Development Process 19
Figure 6 Three Phases of the Campaign
Development Process 21
Figure 7 A Typical Agenda for a
Kickoff Meeting 24
Figure 8 A Typical Agenda for a Gate 1
Review Meeting 33
Figure 9 A Typical Agenda for a Gate 2
Review Meeting 33
Figure 10 Fundamental Steps in the Complete
Campaign Development Process 34
Figure 11 Basic Roles and Responsibilities 35
Figure 12 Example of a Campaign Name
and Description 40
Figure 13 Good Campaign-Level Objectives 42
xii Figures
Figure 14 Three Flavors of Value Propositions 45
Figure 15 Value Proposition Template 46
Figure 16 Value Driver Elements Including
Outcomes and Their Metrics 49
Figure 17 A Technique for Summarizing
Competitive Differentiators 50
Figure 18 Common Evidence Mistakes That
Can Cripple a Campaign 51
Figure 19 Example Value Proposition Template
Based on a Real Product 52
Figure 20 Table of Contents for the Gate 1
Review Meeting 59
Figure 21 Mapping the Seven Program
Types within a Campaign 60
Figure 22 Hypothetical Mapping of Programs
within a Campaign 62
Figure 23 An Example of a High-level
Tactical Calendar 65
Figure 24 Table of Contents for the Gate 2
Review Meeting 74
Figure 25 Tying Programs to a Specific
Marketing or Sales Objective 76
Figure 26 Understanding the Difference
between Activities Versus Programs 76
Figure 27 Example of a Blueprint for a New
Customer Acquisition Program 78
Ngu van 9 ky I
LINK DOWNLOAD MIỄN PHÍ TÀI LIỆU "Ngu van 9 ky I": http://123doc.vn/document/567454-ngu-van-9-ky-i.htm
- HS đọc vd ở sgk, trả lời câu hỏi.
?Em hãy xác định xem câu “Có một lần,
….” Và “…” là đúng hay sai sự thật?
?Câu “Tôi còn nhớ…” được nói ra để làm
gì?Từ đó cho biết truyện cười này phê phán
điều gì?
?Qua câu truyện, em rút ra bài học gì trong
giao tiếp?
*Bài tập củng cố: BT 2/ 10, 11
Hoạt động 3:
-HS đọc truyện cười ở bt3, sgk/ 11
? Theo em, câu “rồi có nuôi được không?”
được nói ra nhằm mục đích muốn biết điều
gì? Điều đó đã biết chưa? Biết mà vẫn hỏi là
không tuân thủ phương châm hội thoại nào?
-GV yêu cầu hs vận dụng hiểu biết về PCHT
về chất và lượng để giải thích lí do sử dụng
các cách diễn đạt đó.
? Giải thích nghĩa các thành ngữ đã cho và
cho biết những thành ngữ đó liên quan đến
PCHT nào?
1. Ví dụ (sgk)
2. Nhận xét:
- Truyện cười phê phán tính nói khoác (…)
- Khi giao tiếp cần tránh:
+ những điều mình không tin là đúng
+ những điều không có đủ bằng chứng xác thực.
3. Kết luận (ghi nhớ 2,sgk/ Tr.10)
III./ LUYỆN TẬP
BT3:
- “Rồi có nuôi được không?” => là câu hỏi thừa
vì điều đó đã biết vi phạm phương châm về
chất.
BT4:
a) Báo cho người nghe biết là tính xác thực của
nhận định hay thông tin mà mình đưa ra là chưa
được kiểm chứng.
b) Nhằm báo cho người nghe biết là việc nhắc
lại nội dung đã cũ là chủ ý của người nói.
BT5:
- ăn đơm nói đặt, ăn không nói có: bịa chuyện để
nói xấu người…
- ăn ốc nói mò: nói không có căn cứ
-cãi chày cãi cối: tranh cãi mà không có lí lẽ gì
cả - khua môi múa mép: ba hoa nói nhiều - nói
dơi nói chuột: nói lăng nhăng, linh tinh, không
xác thực
- hứa hươu hứa vượn: hứa nhiều mà không thực
hiện
=> Tất cả những thành ngữ trên đều chỉ những
cách nói , nội dung nói không tuân thủ PC về
chất.
D. CỦNG CỐ – DẶN DÒ
- Khi giao tiếp cần chú ý điều gì?
- HS học bài cũ, chuẩn bị bài mới: tiết 4.
Ngày dạy: / 08/ 2012
TUẦN 1
TIẾT 4 – TẬP LÀM VĂN
SỬ DỤNG MỘT SỐ BIỆN PHÁP NGHỆ THUẬT
Giáo viên: Lô Thị Thắm 5 Năm học 2012 – 2013
Trường THCS DTBT Nậm Cắn Ngữ văn 9
TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH
A. KẾT QUẢ CẦN ĐẠT
1. Kiến thức : giúp HS: hiểu được vai trò của một số BPNT trong văn bản thuyết minh
2. Kĩ năng: Tạo lập được VBTM có sử dụng một số BPNT.
B. CHUẨN BỊ
- GV nghiên cứu bài, soạn bài.
- HS đọc trước văn bản “Hạ Long – Đá và Nước ” ở nhà và trả lời trước một số câu hỏi.
C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
1. Ổn định tổ chức
2. Kiểm tra sự chuẩn bị của HS
3. Bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG
Hoạt động 1: Ôn lại các kiểu văn bản
thuyết minh và các phương pháp thuyết
minh
GV nêu câu hỏi thảo luận
- Văn bản TM là gì? VBTM viết ra nhằm mục
đích gì? Em hãy kể tên các cách thức và
phương pháp thuyết minh đã học?
- HS thảo luận, trả lời.
Hoạt động 2:
GV cho HS đọc văn bản và trả lời câu hỏi.
? Văn bản thuyết minh về những đối tượng
nào? Vấn đề gì?
?Vấn đề mà văn bản thuyết minh có khó thấy
(trừu tượng) không? có dễ dàng TM không?
? Vấn đề sự kì lạ của Hạ Long là vô tận được
tác giả thuyết minh bằng cách nào? PP Tm
chủ yếu ở đây là gì? (cách thức: giải thích;
pp chủ yếu là Liệt kê).
? Ví dụ, nếu chỉ dùng pp Liệt kê: Hạ Long có
nhiều nước, nhiều đảo, nhiều hang động lạ
lùng thì đã nêu được sự kì lạ của HL chưa?
? T/g hiểu sự kì lạ này là gì? Hãy chỉ ra câu
văn nêu sự khái quát kì lạ của Hạ Long?
GV: Bài TM này còn hấp dẫn và sinh động
là nhờ t/g đã sử dụng một số BPNT, chúng ta
sẽ cùng tìm hiểu xem đó là những BPNT
nào.
I. Ôn tập
- VBTM là văn bản nhằm ….
- Cách thức: Giới thiệu, giải thích, trình bày.
- PPTM: Nêu định nghĩa, nêu số liệu, nêu ví du,
liệt kê…
II. Việc sử dụng một số BPNT trong văn bản
thuyết minh.
1. Ví dụ: Hạ Long – Đá và Nước
2. Nhận xét:
- 2 đối tượng thuyết minh: Đá và Nước Hạ
Long.
- vấn đề thuyết minh: Sự kì lạ của Hạ Long
=> Là vấn đề mang tính trừu tượng.
- Với nước: t/g tưởng tượng và liên tưởng đến
Giáo viên: Lô Thị Thắm 6 Năm học 2012 – 2013
Trường THCS DTBT Nậm Cắn Ngữ văn 9
? Với nước, T/g đã dùng cách gì để TM rõ sự
di chuyển của nước? Nhà văn đã dùng bao
nhiêu từ “có thể”? sử dụng như thế để làm
gì?
? Đá vốn là những vật vô tri, tác giả đã dùng
nghệ thuật gì để làm cho nó trở nên sống
động?
GV: t/g đã nhân hóa đá trong sự hòa hợp với
nước, trên nền của nước để thổi hồn vào
chúng, biến chúng thành cái thế giới người
sống động bằng đá, thành cái “thập loại
chúng sinh Đá” trên vịnh Hạ Long (“chính
nước làm cho Đá sống dậy…., có tâm hồn").
?T.g đã trình bày được sự kì lạ của vịnh Hạ
Long chưa?Trình bày được như thế là nhờ
biện pháp gì?
Hoạt động 3:
GV hướng dẫn HS trả lời các câu hỏi ở BT1
? Vb có tính chất thuyết minh không? t/c ấy
thể hiện ở những điểm nào?
? những ppt/m nào đã được sử dụng?
? Văn bản Tm này có nét gì đặc biệt? t/g đã
sử dụng những BPNT nào?
? Các BPNT đó có tác dụng gì?
-GV hướng dẫn HS làm bài tập tương tự với
văn bả Họ nhà Kim.
những cuộc dạo chơi => dùng 8 từ “có thể” để
diễn tả những khả năng có thể dạo chơi bằng
thuyền lá tre, thuyền buồm, thuyền máy, ca nô
cao tốc…để có thấy được sự di chuyển của nước.
- Với đá: t/g sử dụng BP nhân hóa để tả các loại
đá.
3. Kết luận: Ghi nhớ (SGK. Tr 13)
III. Luyện tập:
BT1:
- Đối tượng thuyết minh là “Ruồi” với tác hại
của nó trong đời sống con người.
- t/g đã không thuyết minh theo lối thông thường
mà hư cấu thành một câu chuyện tưởng tượng
lí thú.
- Các phương pháp thuyết minh được sử dụng:
+ định nghĩa:
+ phân loại: các loại ruồi
+ số liệu:
+ liệt kê:…
-BPNT: Nhân hóa (ruồi xanh và Nhện) văn bản
sống động, hấp dẫn…
=> các đặc điểm của đối tượng thuyết minh càng
rõ ràng, gây hứng thú cho các bạn đọc nhỏ tuổi
BT2:
Gợi ý: BPNT ở đây là dùng hình thức cây kim tự
thuật họ hàng nhà mình khiến cho đối tượng
được thuyết minh hiện lên rõ ràng, đầy đủ những
đặc điểm tiêu biểu của nó một cách sinh động, cụ
thể. Đây là hình thức quen thuộc mà nhiều người
thường dùng để thuyết minh.
D. CỦNG CỐ – DẶN DÒ
- để bài văn thuyết minh trở nên sinh động, hấp dẫn, ngoài những phương pháp thuyết minh thông
thường, người viết còn sử dụng những BPNT nào nữa?
- HS học bài cũ, chuẩn bị bài luyện tập.
Giáo viên: Lô Thị Thắm 7 Năm học 2012 – 2013
Trường THCS DTBT Nậm Cắn Ngữ văn 9
Ngày dạy: / 08/ 2012
TUẦN 1
TIẾT 5 – TẬP LÀM VĂN
LUYỆN TẬP SỬ DỤNG MỘT SỐ BIỆN PHÁP NGHỆ THUẬT
TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH
A. KẾT QUẢ CẦN ĐẠT
1. Kiến thức : giúp HS nắm được cách sử dụng một số BPNT trong văn bản thuyết minh, cụ thể là
bài thuyết minh về một thứ đồ dùng: cái quạt, cái bút, cái nón, cái kéo…
2. Kĩ năng: Rèn cho HS kĩ năng:
- xác định yêu cầu của đề bài thuyết minh về một đồ dùng cụ thể;
- lập dàn ý chi tiết và viết phần Mở bài cho bài văn thuyết minh (có sử dụng một số biện pháp
nghệ thuật) về một đồ dùng.
B. CHUẨN BỊ
- GV nghiên cứu bài, soạn bài.
- HS thực hiện các bước theo yêu cầu cần chuẩn bị.
C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
1. Ổn định tổ chức
2. Kiểm tra sự chuẩn bị của HS
3. Tiến hành luyện tập trên lớp
*Đề bài: Thuyết minh về cái bút
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG
Hoạt động 1: Tìm hiểu đề
? Đề yêu cầu thuyết minh vấn đề gì?
? Em hãy xác định đối tượng thuyết minh?
?Để đạt được yêu cầu về nội dung thuyết
minh, em cần phải làm gì để nêu được đặc
điểm của đối tượng về các mặt lịch sử, chủng
loại, cấu tạo và công dụng?
-HS: phải quan sát, tìm hiểu kĩ đối tượng
thuyết minh để rút ra những đặc điểm của nó
? Để đạt được yêu cầu về hình thức thuyết
minh, em sẽ chọn BPNT nào để vận dụng phù
hợp nhất với đối tượng thuyết minh?
Hoạt động 2: Lập dàn ý
? Theo em, phần Mở bài phải nêu được
những ý nào?
?Dựa vào phần hướng dẫn luyện tập trong
SGK, em hãy hình thành dán ý của phần TB?
Cần có những luận điểm nào?
- HS thảo luận và thực hiện theo 4 nhóm.
I. Tìm hiểu đề và tìm ý
- yêu cầu: thuyết minh về một đồ vật.
- đối tượng thuyết minh: cái bút
- nội dung cần làm rõ: lịch sử, chủng loại, cấu
tạo và công dụng.
- BPNT: nhân hóa theo cách thức tự thuật, đối
thoại ẩn dụ hoặc sáng tạo một cốt truyện tưởng
tượng.
II. Lập dàn ý
a) Mở bài:
- giới thiệu khái quát về cái bút bằng hình thức tự
thuật.
b) Thân bài: (Đóng vai cây bút bi thuật lại cuộc
đời sự nghiệp của cây bút bi)
- Giới thiệu qua về lịch sự của họ hàng nhà bút
-Giới thiệu qua về sự ra đời của cây bút Bi
Giáo viên: Lô Thị Thắm 8 Năm học 2012 – 2013
Trường THCS DTBT Nậm Cắn Ngữ văn 9
? Em hãy dựa vào phần Luyện tập, tìm ý cho
những luận điểm này?
-HS thảo luận, chọn ý kiến đúng và thống
nhất dàn bài chung.
? Phần Kết bài cần nêu nội dung gì?
Hoạt động 2: Luyện tập viết đoạn văn
-GV chia nhóm để HS viết các đoạn văn
trong khoảng thời gian từ 5 đến 10 phút, chú
ý sử dụng các biện pháp nghệ thuật để cho
-HS cử đại diện nhóm trình bày các đoạn
văn; HS khác nhận xét cụ thể.
- GV nhận xét và cho điểm; tổng kết giờ
luyện tập.
-Miêu tả để giới thiệu về cấu tạo cây bút bi.
- Giới thiệu về công dụng của cây bút bi.
c) Kết bài: đóng vai cây bút bi tự suy nghĩ về
hiện tại và tương lai của mình.
III. Viết đoạn văn và trình bày đoạn văn
*Ví dụ:
a) Mở bài: Gia đình nhà bút chúng tôi luôn tự
vi tính, song tôi vẫn là người bạn thủy chung của
họ, tôi tin rằng tôi mãi mãi là người bạn không
thể thiếu được đối với các bạn học sinh, sinh viên
khi họ học kiến thức, mãi là người bạn trung thực
để các thầy cô giáo ghi điểm cho học sinh yêu
quý của mình. Các bạn đừng bao giờ quên tôi
đấy nhé!
D. CỦNG CỐ – DẶN DÒ
- HS về nhà hoàn thành bài viết vào vở bài tập.
- Đọc trước văn bản “Đấu tranh cho một thế giới hòa bình”.
Ngày dạy: 27 / 08/ 2012
TUẦN 2
TIẾT 6 –VĂN BẢN
ĐẤU TRANH CHO MỘT THẾ GIỚI HÒA BÌNH
( Mác – két )
A . KẾT QUẢ CẦN ĐẠT
1. Kiến thức : giúp HS
- một số hiểu biết về tình hình thế giới những năm 1980; nắm được hệ thống luận điểm, luận cứ và
cách lập luận trong bài;
- HS cảm nhận được nguy cơ hủy diệt rất ghê gớm của chiến tranh hạt nhân đang đè nặng lên trái
đất và nghệ thuật lập luận rất thuyết phục của tác giả qua phần 1.
2. Kĩ năng: đọc – hiểu văn bản nhật dụng bàn về một vấn đề liên quan đến nhiệm vụ luận điểm,
luận cứ, cách lập luận trong văn bản.
B. CHUẨN BỊ
- GV nghiên cứu bài, soạn bài.
- HS đọc trước văn bản ở nhà và trả lời trước một số câu hỏi.
C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
1. Ổn định tổ chức
Giáo viên: Lô Thị Thắm 9 Năm học 2012 – 2013
Trường THCS DTBT Nậm Cắn Ngữ văn 9
2. Kiểm tra bài cũ:
? Trình bày cơ sở của phong cách Hồ Chí Minh? Em học được điều gì ở Người sau khi học bài này?
Nêu nội dung và nghệ thuật của văn bản?
3. Bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG
Hoạt động 1: Tìm hiểu chung
-GV gọi HS đọc và tìm hiểu chú thích ở SGK.
? Em hãy nêu một số nét về tác giả?
- HS đọc chú thích về tác giả, trả lời câu hỏi.
GV: - tác phẩm nối tiếng nhất là tiểu thuyết
“Trăm năm cô đơn” (1967).
? Nêu vài nét về văn bản?
? Vb “Đấu tranh cho…” nhằm thể hiện một tư
tưởng nổi bật. Theo em, đó là tư tưởng nào?
? Vậy tư tưởng đó được biểu hiện trong một bố
cục như thế nào? Nếu xem nhan đề văn là một
luận đề thì luận đề đó được làm rõ bởi luận
điểm và những luận cứ nào?
-LĐ 1: nguy cơ chiến tranh hạt nhân đe dọa sự
sống trên trái đất (từ đầu
vận mệnh thế
giới).
- LĐ 2: Chạy đua chiến tranh hạt nhân là cực
kỳ tốn kém (tiếp
cho toàn thế giới)
-
LĐ 3:
LĐ 3:
Chiến tranh hạt nhân là hành động đi
Chiến tranh hạt nhân là hành động đi
ngược lại lí trí của con người và phản lại sự
ngược lại lí trí của con người và phản lại sự
tiến hóa của tự nhiên. (tiếp
tiến hóa của tự nhiên. (tiếp
điểm xuất phát
điểm xuất phát
của nó).
của nó).
- LĐ 4:
- LĐ 4:
Nhiệm vụ đấu tranh ngăn chặn chiến
Nhiệm vụ đấu tranh ngăn chặn chiến
tranh hạt nhân, cho một thế giới hòa bình. (còn
tranh hạt nhân, cho một thế giới hòa bình. (còn
lại).
lại).
? Tác giả đã sử dụng những luận cứ nào để làm
rõ hệ thống luận điểm đó của mình?
? với hệ thống luận đề, luận điểm, luận cứ đó,
em hãy cho biết văn bản thuộc kiểu loại vb
nào?
Hoạt động 2: Tìm hiểu văn bản
- HS quan sát và đọc phần đầu văn bản.
? Tác giả đã chỉ cho chúng ta thấy nguy cơ
I. Tìm hiểu chung
1. Đọc, tìm hiểu chú thích
2. Tác giả, tác phẩm
a) Tác giả:
- Ga-bri-en Gác-xi-a Mác-két là nhà văn Cô-lôm-
bi-a.
- ông sinh năm 1928
- là tác giả của nhiều tiểu thuyết và tập truyện
ngắn theo khuynh hướng hiện thực huyền ảo. - -
Ông được nhận gtNô-ben về VH năm 1992.
b) Tác phẩm, xuất xứ đoạn trích: trích tham luận
“Thanh gươm Đa-mô-clét”.
*Chủ đề tư tưởng: Kiên quyết chống lại cuộc
chiến tranh hạt nhân vì hòa bình trên trái đất của
chúng ta.
3. Bố cục, thể loại: 3 phần, ứng với 4 luận điểm
-Phần 1(LĐ 1): nguy cơ chiến tranh hạt nhân -
-Phần 2(LĐ 2 + 3): Tác hại của chiến tranh hạt
nhân
-Phần 3(LĐ 4):
Nhiệm vụ đấu tranh ngăn chặn
Nhiệm vụ đấu tranh ngăn chặn
chiến tranh hạt nhân, cho một thế giới hòa bình.
chiến tranh hạt nhân, cho một thế giới hòa bình.
=> Vb thuộc kiểu văn bản Nghị luận, là loại
văn bản nhật dụng (đề cập đến một vấn đề
mang tính thời như hiện nay…)
II. Đọc – hiểu văn bản
1. Nguy cơ chiến tranh hạt nhân
+ Ngày 8/8/1986, hơn 50.000 đầu đạn hạt nhân
tương đương 4 tấn thuốc nổ được bố trí khắp
Giáo viên: Lô Thị Thắm 10 Năm học 2012 – 2013
Trường THCS DTBT Nậm Cắn Ngữ văn 9
chiến tranh hạt nhân to lớn như thế nào? ?Sự
hủy diệt của nó ghê gớm ra sao?
? E có nhận xét ntn về cách vào đề và những
thời điểm cùng với các con số cụ thể được tác
giả nêu ra mở đầu vb có ý nghĩa gì?
- Mở đầu bằng một câu hỏi rồi tự trả lời bằng
một thời điểm hiện tại rất cụ thể, với những
con số cụ thể, cách tính toán cụ thể đơn giản
=>chứng minh cho người đọc thấy rõ và gây
ấn tượng mạnh về nguy cơ khủng khiếp, hiểm
họa kinh khủng của của việc tàng trữ vũ khí
hạt nhân trên thế giới vào thời điểm 1986.
? Ở đây có sự so sánh đáng chú ý nào? Tác
dụng? Em hiểu ntn về thanh gươm…?
Hết tiết 1 chuyển tiết 2
hành tinh => nguy cơ hủy diệt rất ghê gớm đang
đè nặng lên trái đất.
+mỗi người đang ngồi trên một thùng 4 tấn…
+tất cả nổ tung… sự sống trên trái đất.
+có thể tiêu diệt tất cả các hành tinh mặt trời
*Nghệ thuật: mở đầu một cách trực tiếp bằng
việc xác định cụ thể thời gian và bằng chứng cớ
rõ ràng với những tính toán chính xác kết hợp
với hình ảnh thanh gươm… - một điển tích quen
thuộc của phương Tây đã thu hút người đọc và
gây ấn tượng mạnh mẽ về tính chất hệ trọng của
vấn đề. Dùng hình ảnh thanh gươm… - một điển
tích quen thuộc của phương Tây
D. CỦNG CỐ – DẶN DÒ
- chiến tranh hạt nhân có nguy cơ như thế nào? Tác giả đã thuyết phục người đọc, người nghe bằng
nghệ thuật lập luận ra sao?
- HS học bài cũ, chuẩn bị tiết 2 của văn bản.
Ngày dạy: 28 / 08/ 2012
TUẦN 2
TIẾT 7 –VĂN BẢN
ĐẤU TRANH CHO MỘT THẾ GIỚI HÒA BÌNH
( Mác – két )
A . KẾT QUẢ CẦN ĐẠT
1. Kiến thức : giúp HS
- qua một số hiểu biết về tình hình thế giới những năm 1980; nắm được hệ thống luận điểm, luận
cứ và cách lập luận trong bài;
- nhận thức được mối nguy hại khủng khiếp của việc chạy đua vũ trang, chiến tranh hạt nhân từ đó
có nhận thức, hành động đúng đắn để góp phần bảo vệ hòa bình.
2. Kĩ năng: đọc – hiểu văn bản nhật dụng bàn về một vấn đề liên quan đến nhiệm vụ luận điểm,
luận cứ, cách lập luận trong văn bản.
B. CHUẨN BỊ
- GV nghiên cứu bài, soạn bài.
- HS đọc trước văn bản ở nhà và trả lời trước một số câu hỏi.
C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
1. Ổn định tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ:
? Tác giả đã chỉ ra mối nguy hại của chiến tranh hạt nhân như thế nào? Nghệ thuật lập luận của tác
giả trong phần đầu của văn bản có gì đặc sắc và có tác dụng như thế nào?
3. Bài mới:
Giáo viên: Lô Thị Thắm 11 Năm học 2012 – 2013
Trường THCS DTBT Nậm Cắn Ngữ văn 9
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG
Hoạt đồng 1: Tìm hiểu chung
Hoạt động 2: Đọc – hiểu văn bản
- GV cho HS đọc phần 2 của văn bản.
?Sự tốn kém và tính chất vô lí của cuộc chạy
đua vũ trang hạt nhân đã được tác giả chỉ ra
bằng những chứng cớ nào?
?Theo dõi các con số, ví dụ và lập bảng thống
kê so sánh trong các lĩnh vực đời sống xh (trẻ
em, ý tế, thực phẩm, gd) với chi phí cho chuẩn
bị chiến tranh hạt nhân.Qua bảng rút ra nhận
xét gì?Cách đưa dẫn chứng và so sánh của tác
giả có gì đặc biệt?
- HS thảo luận, ghi chép số liệu, so sánh và rút
ra nhận xét vào phiếu học tập.
? Em hiểu thế nào là lí trí của tự nhiên?Ở đây
tác giả đã đưa ra những dẫn chứng gì?Ý nghĩa
của nó?
- Lí trí của tự nhiên là quy luật của thiên
nhiên,tự nhiên,logích tất yếu của tự nhiên.
? Từ đó ta thấy được hậu quả nghiêm trọng nào
của CTHN?
=>để thấy được việc làm trái quy luật tự nhiên.
? Em có suy nghĩ gì về lời cảnh bảo của t/g?
? Em có nhận xét gì về nghệ thuật lập luận của
tác giả?
?Trước nguy cơ hạt nhân đe dọa loài người và
sự sống, thái độ của t/g như thế nào?
- hướng mọi người tới một thái độ tích cực là
đấu tranh, ngăn chặn chiến tranh hạt nhân cho
một thế giới hòa bình.
+Ông kêu gọi mọi người “chống lại việc đó”-
cuộc chạy đua vũ trang hạt nhân; hãy “tham
gia vào bản đồng ca…công bằng.
?Ông đề nghị “mở ra một nhà băng lưu trữ…
hạt nhân”… em hiểu gì về điều này?
- Nhân loại cần cần giữ gìn kí ức của minh,
lịch sử sẽ lên án những thế lực hiếu chiến
? Em có nhận xét gì về cách nói của tác giả?
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc – hiểu văn bản
1. Nguy cơ chiến tranh hạt nhân
2. Tác hại của chiến tranh hạt nhân
- làm mất khả năng sống tốt đẹp hơn của con
người;
- đi ngược lại lí trí của con người;
-đẩy lùi sự tiến hóa trở về thời điểm xuất phát ban
đầu, tiêu hủy mọi thành quả của quá trình tiến hóa.
*Nghệ thuật:
- Dẫn chứng toàn diện, cụ thể và đáng tin cậy.
- Cách so sánh bất ngờ, sắc sảo, giàu sức thuyết
phục: chỉ gần bằng, bằng; không bằng;…=> làm
nổi bật sự tốn kém…
- nghệ thuật lập luận đơn giản mà có sức thuyết
phục cao.
3. Nhiệm vụ ngăn chặn chiến tranh hạt nhân,
đấu tranh cho một thế giới hòa bình
- Đoàn kết, xiết chặt đội ngũ đấu tranh vì thế giới
hòa bình, phản đối, ngăn chặn chạy đua vũ trang
=> Đề nghị của tác giả nhằm lên án những thế lực
hiếu chiến,đẩy nhân loại vào thảm họa hạt nhân
Giáo viên: Lô Thị Thắm 12 Năm học 2012 – 2013
Trường THCS DTBT Nậm Cắn Ngữ văn 9
qua đó em hiểu gì về tác giả từ ý tưởng đó của
ông?
Hoạt động 3: Tổng kết
? Em hãy tóm tắt những giá trị nội dung và
nghệ thuật của văn bản?
Hoạt động 4: Luyện tập
? Em hãy phát biểu cảm nghĩ của em sau khi
đọc văn bản “Đấu tranh cho một thế giới hòa
bình”của nhà văn G.G.Mác-két?
Tác giả là một con người quan tâm sâu sắc đến
vấn đề vũ khí hạt nhân, đó là thái độ của một
người vô cùng yêu chuộng cuộc sống trên trái đất
hòa bình.
III. Tổng kết
1. Nội dung
2. Nghệ thuật
*Luyện tập:
D. CỦNG CỐ – DẶN DÒ
- Em nhận thức được điều gì qua văn bản vừa học?
- HS học bài cũ, soạn bài mới.
Ngày dạy: 28 / 08/ 2012
TUẦN 2
TIẾT 8 –TIẾNG VIỆT
CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI
(Tiếp theo)
A. KẾT QUẢ CẦN ĐẠT
1. Kiến thức: HS nắm được nội phương châm quan hệ, phương châm cách thức và phương châm
lịch sự.
2. Kĩ năng: - Biết vận dụng các phương châm đã học trong hoạt động giao tiếp.
- Nhận biết và phân tích được cách sử dụng các phương châm trong các tình huống GT cụ thể.
B. CHUẨN BỊ
-GV nghiên cứu bài, soạn bài, chuẩn bị ĐDDH
- HS học bài cũ, chuẩn bị bài mới ở nhà.
C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
1. Ổn địn tổ chức
2.Kiểm tra bài cũ:
Câu hỏi: Khi nào bị xem là vi phạm PCHT về chất và PCHT về lượng? Cho ví dụ?
3. Bài mới
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG
Hoạt đồng 1:
-GV cho HS tình huống đã nêu ở sgk.
? Em hiểu thành ngữ “Ông nói gà bà nói vịt”
nghĩa là gì?
? Em hãy xác định xem thành ngữ …dùng để
I. Phương châm quan hệ
1. Ví dụ ( sgk)
2. Nhận xét:
-“ông nói…” => mỗi người nói một đằng, không
ăn khớp với nhau.
tình huống hội thoại lạc đề, không đúng đề tài
Giáo viên: Lô Thị Thắm 13 Năm học 2012 – 2013
=> Ghi nhớ (sgk)
Trường THCS DTBT Nậm Cắn Ngữ văn 9
chỉ tình huống hội thoại như thế nào?
? Từ đó em rút ra bài học gì khi giao tiếp?
? Tìm thêm một số thành ngữ chỉ tình huống hội
thoại vi phạm phương châm quan hệ?
Bài tập củng cố:
Hoạt đồng 2:
-GV nêu hai thành ngữ cần xác định nghĩa.
? Hai thành ngữ (…) để chỉ những cách nói
ntn?
?Những cách nói đó ảnh hưởng ntn đến giao
tiếp? Cách nói như vậy có làm cho quá trình
giao tiếp đạt được hiệu quả không?
? Qua đó em rút ra được bài học gì trong GT?
?Với câu đã cho: “Tôi đồng ý với….”, em hiểu
như thế nào về nghĩa của câu này?
? Theo em,cụm từ “của ông ấy” bổ nghĩa cho
từ nào trong câu?trong mỗi trường hợp mà nó
bổ nghĩa thì nghĩa của toàn câu sẽ được hiểu
ntn?
? Người đọc có dễ dàng hiểu câu nói này
không? Phải nói ntn để người nghe không hiểu
lầm? Từ đó em rút ra bài học gì trong GT?
Bài tập củng cố:
Hoạt đồng 3:
- HS đọc truyện ở sgk, trả lời câu hỏi.
? hãy chú ý đến các chi tiết miêu tả ông lão ăn
xin, đó là con người có hoàn cảnh ntn? cho biết
nhân vật xưng “tôi” đã ứng xử ra sao?
? Vì sao ông lão ăn xin và cậu bé trong truyện
đều cảm thấy như mình đã nhận được từ người
kia một cái gì đó?
? Chúng ta có thể rút ra bài học gì từ truyện
này?
Hoạt đồng 4:
-HS làm theo yêu cầu của BT1
Một số câu ca dao tục ngữ tương tự:
- Chim khôn kêu tiếng rảnh rang/ Người khôn
nói tiếng dịu dàn dễ nghe.
- Vàng thì thử lửa, thử than,/ chuông kêu thử
tiếng, người ngoan thử lời.
- chẳng được miếng thịt miếng xôi/ Cũng được
lời nói cho nguôi tấm lòng.
giao tiếp.
3. Kết luận: Ghi nhớ 1 (sgk)
II. Phương châm cách thức
1. Ví dụ ( sgk)
2. Nhận xét:
(1)-“Dây cà ra dây …”: nói dài dòng, rườm rà.
- “Lúng búng…”: nói ấp úng không thành lời,
không rõ ràng, rành mạch.
=> Làm cho người nghe khó tiếp nhận hoặc tiếp
nhận không đúng nội dung được truyền đạt.
giao tiếp không đạt hiệu quả như mong muốn.
=> Khi giao tiếp cần nói rõ ràng, rành mạch.
(2). Có thể hiểu câu đã cho theo nhiều cách
=> nghĩa trở nên mơ hồ gây hiểu lầm ý …
3. Kết luận: Ghi nhớ 2 (sgk)
III. Phương châm lịch sự
1. Ví dụ ( sgk)
2. Nhận xét:
- Ông lão ăn mày: già, quần áo tả tơi, chìa tay xin
=> địa vị thấp kém, hoàn cảnh khó khăn.
- Nhân vật “tôi”: đối xử chân thành, thái độ trân
trọng (xưng hô, cách nói…) => tôn trọng và quan
tâm đến ông lão.
3. Kết luận: Ghi nhớ 3 (sgk)
IV. LUYỆN TẬP
BT1:
a) trong GT sự chào hỏi niềm nở cần hơn sự chiêu
đãi vật chất.
b) Nên lựa lời nói thanh nhã trong gt để người
nghe được vui lòng.
c) khuyên nên dùng lời thanh tao, nhẹ nhàng nói
vơi nhau.
=> Khuyên chúng ta khi giao tiếp cần….
Giáo viên: Lô Thị Thắm 14 Năm học 2012 – 2013
Thứ Tư, 21 tháng 5, 2014
ffffffff
SỰ DI CHUYỂN
Về tốc độ bay,
phải kể đến chim
cắt , là một loại
chim ăn thòt ,
chuyên săn
những loài thú
gặm nhấm nhỏ .
Ở các nước Trung
á và ở Châu u
người ta nuôi
chim cắt để đi
săn
SỰ DI CHUYỂN
Nhóm chim bay
được có loài thích
nghi với môi
trường sinh sống ở
đầm nước cạn , có
chân cao , mỏ dài.
Những loài hồng
hạc, cốc đế, cò ,
sếu . . .kiếm ăn ở
vùng đầm nước
SỰ DI CHUYỂN
Khi bay các loài
chim bay cũng
thể hiện khác
nhau : Có loài
đập cánh liên tục
như bồ câu, sẻ ,
chích choè, chim
ruồi. . .
SỰ DI CHUYỂN
Khi bay các loài
chim bay cũng
thể hiện khác
nhau : Có loài
đập cánh liên tục
như bồ câu, sẻ ,
chích choè, chim
ruồi. . .
SỰ DI CHUYỂN
Có loài bay bằng
cách lượn theo
dòng khí nóng
bốc lên cao như
diều hâu, đại
bàng . . .
SỰ DI CHUYỂN
Có loài bay được
nhưng thường
xuyên bơi lặn như
vòt trời , le le, cốc
, thiên nga, . . .
Lông của chúng
có cấu tạo đặc
biệt , không thấm
nước.
SỰ DI CHUYỂN
Nhóm chim chạy
có 2 chân phát
triển, hai chi
trước kém phát
triển , đại diện
là con đà điểu,
chạy rất nhanh
trên sa mạc
SỰ DI CHUYỂN
Chân chim bay ,
chạy , bơi có cấu
trúc thích hợp:
- Chân chim trên
đất có các ngón dời
nhau
- Chân chim săn
mồi có móng vuốt
nhọn
- Chân chim bơi có
màng nối các ngón
SỰ DI CHUYỂN
Nhóm chim bơi
có hai cánh kém
phát triển, chân
ngắn nhưng có
màng giúp chim
bơi lặn giỏi hơn
bay. Tiêu biểu
là chim cánh
cụt , vòt ,
ngỗng . . .
ĐỜI SỐNG
Chim sống theo cả
đàn hàng ngàn con
trong một khu
vực, tuy nhiên
chúng không bao
giờ lẫn lộn tổ và
con của chúng .
Đây là đàn chim
cánh cụt. Chúng
chỉ có mặt ở vùng
biển Nam cực
Bai25_8_TIEU HOA O KHOANG MIENG.ppt
LINK DOWNLOAD MIỄN PHÍ TÀI LIỆU "Bai25_8_TIEU HOA O KHOANG MIENG.ppt": http://123doc.vn/document/567901-bai25-8-tieu-hoa-o-khoang-mieng-ppt.htm
B
B
i 25 -
i 25 -
Tiết 2 6
Tiết 2 6
Tiêu hoá ở khoang miệng
Tiêu hoá ở khoang miệng
Vai trò của tiêu hoá đối với cơ
Vai trò của tiêu hoá đối với cơ
thể người? Hoạt động tiêu hoá
thể người? Hoạt động tiêu hoá
do các bộ phận nào đảm nhận?
do các bộ phận nào đảm nhận?
I. Tiêu hoá ở khoang miệng
I. Tiêu hoá ở khoang miệng
1. Cấu tạo
1. Cấu tạo
Khoang miệng có những cơ quan
Khoang miệng có những cơ quan
nào tham gia vào qu
nào tham gia vào qu
ỏ trỡnh
ỏ trỡnh
tiêu
tiêu
hoá?
hoá?
I. Tiêu hoá ở khoang miệng
I. Tiêu hoá ở khoang miệng
1. Cấu tạo
1. Cấu tạo
1. Cấu tạo
1. Cấu tạo
-
Răng có 3 loại : Nhai, nghiền, cắn xé
Răng có 3 loại : Nhai, nghiền, cắn xé
thức ăn.
thức ăn.
-
Lưỡi : Đảo, trộn đều thức ăn.
Lưỡi : Đảo, trộn đều thức ăn.
-
Các cơ môi, má : Đảo đều.
Các cơ môi, má : Đảo đều.
-
Tuyến nước bọt : tiết men amilaza
Tuyến nước bọt : tiết men amilaza
Quan sỏt hỡnh nh v th o lu n
Quan sỏt hỡnh nh v th o lu n
-
Vì sao khi nhai cơm lâu trong miệng
Vì sao khi nhai cơm lâu trong miệng
thấy có vị ngọt?
thấy có vị ngọt?
-
Hoàn thiện bảng
Hoàn thiện bảng
Biến đổi TA ở
Biến đổi TA ở
khoang miệng
khoang miệng
Các hoạt
Các hoạt
động tham
động tham
gia
gia
Các thành phần
Các thành phần
tham gia hoạt động
tham gia hoạt động
Tác dụng của
Tác dụng của
hoạt động
hoạt động
Biến đổi lý học
Biến đổi lý học
Biến đổi hoá học
Biến đổi hoá học
Quan sỏt hỡnh nh v th o lu n
Quan sỏt hỡnh nh v th o lu n
2. Biến đổi thức ăn ở khoang miệng
2. Biến đổi thức ăn ở khoang miệng
Biến đổi TA
Biến đổi TA
ở khoang
ở khoang
miệng
miệng
Các hoạt
Các hoạt
động tham
động tham
gia
gia
Các thành phần
Các thành phần
tham gia hoạt
tham gia hoạt
động
động
Tác dụng của
Tác dụng của
hoạt động
hoạt động
Biển đổi lý
Biển đổi lý
học
học
-
Tiết nước
Tiết nước
bọt.
bọt.
-
Nhai
Nhai
-
Đảo trộn T/a.
Đảo trộn T/a.
- Tạo viên T/a
- Tạo viên T/a
-
Các tuyến nước
Các tuyến nước
bọt.
bọt.
-
Răng, lưỡi, các
Răng, lưỡi, các
cơ môi má
cơ môi má
-Làm ướt, làm
-Làm ướt, làm
mềm, nhuyễn t/a,
mềm, nhuyễn t/a,
thấm đẫm nước
thấm đẫm nước
bọt.
bọt.
- Tạo viên t/a vừa
- Tạo viên t/a vừa
để nuốt.
để nuốt.
Biến đổi hoá
Biến đổi hoá
học
học
Hoạt động
Hoạt động
của enzim
của enzim
amilaza trong
amilaza trong
nước bọt
nước bọt
enzim amilaza
enzim amilaza
Biến đổi một phần
Biến đổi một phần
tinh bột chín trong
tinh bột chín trong
t/a thành đường
t/a thành đường
mantôzơ.
mantôzơ.
-
Trong 2 quá trình biến đổi quá trình nào là chủ yếu?
-
Thức ăn nào được biến đổi ở khoang miệng?
- Giải thích câu thành ngữ : Nhai kỹ no lâu .
2. Biến đổi thức ăn ở khoang miệng
2. Biến đổi thức ăn ở khoang miệng
-
Trong 2 quá trình biến đổi quá trình nào là chủ yếu?
-
Thức ăn nào được biến đổi ở khoang miệng?
- Giải thích câu thành ngữ : Nhai kỹ no lâu .
II. Nuốt và đẩy thức ăn qua thực quản
II. Nuốt và đẩy thức ăn qua thực quản
Quan sát hình ảnh và thảo luận
Quan sát hình ảnh và thảo luận
- Phản xạ nuốt thuộc loại phản xạ nào?
- Phản xạ nuốt thuộc loại phản xạ nào?
- Nuốt diễn ra nhờ hoạt động của cơ quan
- Nuốt diễn ra nhờ hoạt động của cơ quan
nào là chủ yếu và có tác dụng gì?
nào là chủ yếu và có tác dụng gì?
- Lực đẩy viên t/a qua thực quản xuống dạ
- Lực đẩy viên t/a qua thực quản xuống dạ
dày đã được tạo ra như thế nào?
dày đã được tạo ra như thế nào?
- Thức ăn qua thực quản có được biến đổi
- Thức ăn qua thực quản có được biến đổi
gì về mặt lí học và hoá học không?
gì về mặt lí học và hoá học không?
- Còn những loại thức ăn nào chưa được
- Còn những loại thức ăn nào chưa được
tiêu hoá?
tiêu hoá?
Nut v y thc n qua thc qun
-
Ph n x nu t l ph n x kh
Ph n x nu t l ph n x kh
ụ
ụ
ng i u
ng i u
ki n
ki n
-
Thức ăn được nuốt xuống thực quản
Thức ăn được nuốt xuống thực quản
nhờ hoạt động chủ yếu của lưỡi và
nhờ hoạt động chủ yếu của lưỡi và
đẩy th c n xuống dạ dày nhờ hoạt
đẩy th c n xuống dạ dày nhờ hoạt
động của các cơ thực quản
động của các cơ thực quản
toefl grammar
26. Các từ nối chỉ nguyên nhân
26.1 Because/ because of
26.2 Mục đích và kết quả (so that- để)
26.3 Cause and effect
27. Một số từ nối mang tính điều kiện
28. Câu bị động
29. Động từ gây nguyên nhân
29.1 Have/ get / make
29.2 Let
29.3 Help
30. Ba động từ đặc biệt
31. Cấu trúc phức hợp và đại từ quan hệ thay thế
31.1 That và Which làm chủ ngữ của câu phụ
31.2 That và wich làm tân ngữ của câu phụ
31.3 Who làm chủ ngữ của câu phụ
31.4 Whom làm tân ngữ của câu phụ
31.5 Mệnh đề phụ bắt buộc và mệnh đề phụ không bắt buộc
31.6 Tầm quan trọng của dấu phẩy trong mệnh đề phụ
31.7 Cách sử dụng All / both/ several / most + of + whom / which
31.8 What và whose
32. Cách loại bỏ các mệnh đề phụ
33. Cách sử dụng phân từ 1 trong một số tr ờng hợp đặc biệt
34. Cách sử dụng nguyên mẫu hoàn thành
35. Những cách sử dụng khác của that
35.1 That với t cách của một liên từ (rằng)
35.2 Mệnh đề có that
36. Câu giả định
36.1 Câu giả định dùng would rather that
36.2 Câu giả định dùng với động từ trong bảng.
36.3 Câu giả định dùng với tính từ
36.4 Dùng với một số tr ờng hợp khác
36.5 Câu giả định dùng với it is time
37. Lối nói bao hàm
37.1 Not only but also (không những mà còn)
37.2 As well as (cũng nh , cũng nh là)
37.3 Both and ( cả lẫn )
38. Cách sử dụng to know và to know how
39. Mệnh đề nh ợng bộ
39.1 Despite / in spite of (mặc dù)
39.2 although, even though, though
40. Những động từ dễ gây nhầm lẫn
41. Một số động từ đặc biệt khác.
Phần II
Phần II
Tiếng Anh viết
Tiếng Anh viết
I. Các lỗi th ờng gặp trong tiếng anh viết
42. Sự hoà hợp của thời động từ
43. Cách sử dụng to say, to tell
44. Từ đi tr ớc để giới thiệu
45. Đại từ nhân x ng one và you
46. Cách sử dụng phân từ mở đầu cho mệnh đề phụ
46.1 V+ing mở đầu mệnh đề phụ
46.2 Phân từ 2 mở đầu mệnh đề phụ để chỉ bị động
46.3 Động từ nguyên thể chỉ mục đích mở đầu cho mệnh đề phụ
46.4 Ngữ danh từ hoặc ngữ giới từ mở đầu mệnh đề phụ chỉ sự t ơng ứng
47. Phân từ dùng làm tính từ
47.1 Dùng phân từ 1 làm tính từ
47.2 Dùng phân từ 2 làm tính từ
48. Thừa (redundancy)
49. Cấu trúc câu song song
50. Thông tin trực tiếp và thông tin gián tiếp
50.1 Câu trực tiếp và câu gián tiếp
50.2 Ph ơng pháp chuyển đổi từ câu trực tiếp sang câu gián tiếp
50.3 Động từ với tân ngữ trực tiếp và tân ngữ gián tiếp
51. Phó từ đảo lên đầu câu
52. Cách chọn những câu trả lời đúng
53. Những từ dễ gây nhầm lẫn
54. Cách sử dụng giới từ
54.1 During - trong suốt (hành động xảy ra trong một quãng thời gian)
54.2 From (từ) >< to (đến)
54.3 Out of (ra khỏi) >< into (di vào)
54.4 by
54.5 In (ở trong, ở tại) - nghĩa xác định hơn at
54.6 on
54.7 at - ở tại (th ờng là bên ngoài, không xác định bằng in)
55. Ngữ động từ
56. Sự kết hợp của các danh từ, động từ và tính từ với các giới từ
GRAMMAR REVIEW
Cấu trúc câu tiếng Anh
Subject + Verb as predicate + Complement + Modifier.
Chủ ngữ Động từ vị ngữ tân ngữ bổ ngữ
1. Chủ ngữ (subject)
Đứng đầu câu làm chủ ngữ và quyết định việc chia động từ.
Chủ ngữ có thể là 1 cụm từ, 1 động từ nguyên thể (có to), 1 V+ing, song nhiều nhất vẫn là 1 danh từ
vì 1 danh từ có liên quan tới những vấn đề sau:
1.1 Danh từ đếm đ ợc và không đếm đ ợc.
- Danh từ đếm đợc có thể đợc dùng với số đếm do đó có hình thái số ít, số nhiều. Nó có thể dùng đợc dùng
với a (an) và the.
- Danh từ không đếm đợc không dùng đợc với số đếm do đó nó không có hình thái số nhiều. Do đó, nó
không dùng đợc với a (an).
- Một số các danh từ đếm đợc có hình thái số nhiều đặc biệt ví dụ:
person - people woman women
mouse - mice foot feet
tooth - teeth man - men.
-Sau đây là một số danh từ không đếm đợc mà ta cần biết.
Sand soap physics mathematics
News mumps Air politics
measles information Meat homework
food economics advertising* money
* Mặc dù advertising là danh từ không đếm đợc, nhng advertisement lại là danh từ đếm đợc.
Ví dụ:
There are too many advertisements during television shows.
There is too much advertising during television shows.
- Một số danh từ không đếm đợc nh food, meat, money, sand, water, đôi lúc đợc dùng nh các danh từ
đếm đợc để chỉ các dạng khác nhau của loại danh từ đó.
Ví dụ:
This is one of the foods that my doctor has forbidden me to eat.
(chỉ ra một loại thức ăn đặc biệt nào đó)
He studies meats
( chẳng hạn pork, beef, lamb. vv )
Bảng sau là các định ngữ dùng đợc với danh từ đếm đợc và không đếm đợc.
Danh từ đếm đợc (with count noun) Danh từ không đếm đợc (with non-count noun)
a (an), the, some, any
this, that, these, those,
the, some, any
this, that
none,one,two,three,
many
a lot of
plenty of
a large number of
a great number of, a great many of.
(a) few
few than
more than
non
much (thờng dùng trong câu phủ định hoặc câu hỏi
a lot of
a large amount of
a great deal of
(a) little
less than
more than
- Danh từ time nếu dùng với nghĩa thời gian là không đếm đợc nhng nếu dùng với nghĩa số lần hoặc thời
đại lại là danh từ đếm đợc.
Ví dụ:
We have spent too much time on this homework.
She has been late for class six times this semester.
1.2 Quán từ a (an) và the
1- a v an
an - đợc dùng:
- trớc 1 danh từ số ít đếm đợc bắt đầu bằng 4 nguyên âm (vowel) a, e, i, o
- hai bán nguyên âm u, y
- các danh từ bắt đầu bằng h câm.
ví dụ: u : an uncle.
h : an hour
- hoặc trớc các danh từ viết tắt đợc đọc nh 1 nguyên âm.
Ví dụ: an L-plate, an SOS, an MP
a : đợc dùng:
- trớc 1 danh từ bắt đầu bằng phụ âm (consonant).
- dùng trớc một danh từ bắt đầu bằng uni.
a university, a uniform, a universal, a union.
- trớc 1 danh từ số ít đếm đợc, trớc 1 danh từ không xác định cụ thể về mặt đặc điểm, tính chất, vị
trí hoặc đợc nhắc đến lần đầu trong câu.
- đợc dùng trong các thành ngữ chỉ số lợng nhất định.
Ví dụ : a lot of, a couple, a dozen, a great many, a great deal of.
- dùng trớc những số đếm nhất định, đặc biệt là chỉ hàng trăm, hàng ngàn.
Ví dụ: a hundred, a thousand.
- trớc half khi nó theo sau 1 đơn vị nguyên vẹn.
Ví dụ: a kilo and a half và cũng có thể đọc là one and a half kilos.
Chú ý: 1 /2 kg = half a kilo ( không có a trớc half).
- dùng trớc half khi nó đi với 1 danh từ khác tạo thành từ ghép.
Ví dụ : a half-holiday nửa kỳ nghỉ, a half-share : nửa cổ phần.
- dùng trớc các tỷ số nh 1/3, 1 /4, 1/5, = a third, a quarter, a fifth hay one third, one fourth, one
fifth .
- Dùng trong các thành ngữ chỉ giá cả, tốc độ, tỷ lệ.
Ví dụ: five dolars a kilo; four times a day.
- Dùng trong các thành ngữ trớc các danh từ số ít đếm đợc, dùng trong câu cảm thán.
Ví dụ: Such a long queue! What a pretty girl!
Nhng: such long queues! What pretty girls.
- a có thể đợc đặt trớc Mr/Mrs/Miss + tên họ (surname):
Ví dụ: a Mr Smith, a Mrs Smith, a Miss Smith.
a Mr Smith nghĩa là ngời đàn ông đợc gọi là Smith và ngụ ý là ông ta là ngời lạ đối với ngời
nói. Còn nếu không có a tức là ngời nói biết ông Smith.
2- The
- Đợc sử dụng khi danh từ đợc xác định cụ thể về tính chất, đặc điểm, vị trí hoặc đợc nhắc đến lần thứ 2
trong câu.
- The + noun + preposition + noun.
Ví dụ : the girl in blue; the man with a banner; the gulf of Mexico; the United States of America.
- The + danh từ + đại từ quan hệ + mệnh đề phụ
Ví dụ: the boy whom I met; the place where I met him.
- Trớc 1 danh từ ngụ ý chỉ một vật riêng biệt.
Ví dụ: She is in the garden.
- The + tính từ so sánh bậc nhất hoặc số từ thứ tự hoặc only way.
Ví dụ : The first week; the only way.
- The + dt số ít tợng trng cho một nhóm thú vật hoặc đồ vật thì có thể bỏ the và đổi danh từ sang số nhiều.
Ví dụ: The whale = Whales, the shark = sharks, the deep-freeze = deep - freezes.
Nhng đối với danh từ man (chỉ loài ngời) thì không có quán từ (a, the) đứng trớc.
Ví dụ: if oil supplies run out, man may have to fall back on the horse.
- The + danh từ số ít chỉ thành viên của một nhóm ngời nhất định.
Ví dụ: the small shopkeeper is finding life increasingly difficult.
- The + adj đại diện cho 1 lớp ngời, nó không có hình thái số nhiều nhng đợc coi là 1 danh từ số nhiều và
động từ sau nó phải đợc chia ở ngôi thứ 3 số nhiều.
Ví dụ: the old = ngời già nói chung; The disabled = những ngời tàn tật; The unemployed = những ngời
thất nghiệp.
- Dùng trớc tên các khu vực, vùng đã nổi tiếng về mặt địa lý hoặc lịch sử.
Ví dụ: The Shahara. The Netherlands. The Atlantic.
- The + East / West/ South/ North + noun.
Ví dụ: the East/ West end.
The North / South Pole.
Nhng không đợc dùng the trớc các từ chỉ phơng hớng này, nếu nó đi kèm với tên của một khu vực địa lý.
Ví dụ: South Africal, North Americal, West Germany.
- The + tên các đồ hợp xớng, các dàn nhạc cổ điển, các ban nhạc phổ thông.
Ví dụ: the Bach choir, the Philadenphia Orchestra, the Beatles.
- The + tên các tờ báo lớn/ các con tầu biển/ khinh khí cầu.
Ví dụ: The Titanic, the Time, the Great Britain.
- The + tên họ ở số nhiều có nghĩa là gia đình họ nhà
Ví dụ: the Smiths = Mr and Mrs Smith (and their children) hay còn gọi là gia đình nhà Smith.
- The + Tên ở số ít + cụm từ/ mệnh đề có thể đợc sử dụng để phân biệt ngời này với ngời khác cùng tên.
Ví dụ: We have two Mr Smiths. Which do you want? I want the Mr Smith who signed this letter.
- Không dùng the trớc 1 số danh từ nh Home, church, bed, court, hospital, prison, school, college, uni-
versity khi nó đi với động từ và giới từ chỉ chuyển động (chỉ đi tới đó làm mục đích chính).
Ví dụ: He is at home. I arrived home before dark. I sent him home.
to bed ( để ngủ)
to church (để cầu nguyện)
to court (để kiện tụng)
We go to hospital (chữa bệnh)
to prison (đi tù)
to school / college/ university (để học)
Tơng tự
in bed
at church
We can be in court
in hospital
at school/ college/ university
We can be / get back (hoặc be/ get home) from school/ college/university.
leave school
We can leave hospital
be released from prison.
Với mục đích khác thì phải dùng the.
Ví dụ:
I went to the church to see the stained glass.
He goes to the prison sometimes to give lectures.
Student go to the university for a class party.
Sea
Go to sea (thủy thủ đi biển)
to be at the sea (hành khách/ thuỷ thủ đi trên biển)
Go to the sea / be at the sea = to go to/ be at the seaside : đi tắm biển, nghỉ mát.
We can live by / near the sea.
Work and office.
Work (nơi làm việc) đợc sử dụng không có the ở trớc.
Go to work.
nhng office lại phải có the.
Go to the office.
Ví dụ:
He is at / in the office.
Nếu to be in office (không có the) nghĩa là đang giữ chức.
To be out of office - thôi giữ chức.
Town
The có thể bỏ đi khi nói về thị trấn của ngời nói hoặc của chủ thể.
Ví dụ:
We go to town sometimes to buy clothes.
We were in town last Monday.
Go to town / to be in town - Với mục đích chính là đi mua hàng.
Bảng dùng the và không dùng the trong một số trờng hợp đặc biệt.
Dùng the Không dùng the
Trớc các đại dơng, sông ngòi, biển, vịnh và các
hồ ở số nhiều.
Ví dụ:
The Red sea, the Atlantic Ocean, the Persian
Gulf, the Great Lackes.
Trớc tên các dãy núi.
Ví dụ:
The Rockey Moutains.
Trớc tên 1 vật thể duy nhất trên thế giới hoặc
vũ trụ.
Ví dụ:
The earth, the moon, the Great Wall
Trớc School/college/university + of + noun
Ví dụ:
The University of Florida.
The college of Arts and Sciences.
Trớc các số thứ tự + noun.
Ví dụ:
The first world war.
The third chapter.
Trớc các cuộc chiến tranh khu vực với điều
kiện tên các khu vực đó phải đợc tính từ hoá.
Ví dụ:
The Korean war.
Trớc tên các nớc có từ 2 từ trở lên. Ngoại trừ
Great Britain.
Ví dụ:
The United States, the United Kingdom, the
Trớc tên 1 hồ (hay các hồ ở số ít).
Ví dụ:
Lake Geneva, Lake Erie
Trớc tên 1 ngọn núi
Ví dụ:
Mount Mckinley
Trớc tên các hành tinh hoặc các chùm sao
Ví dụ:
Venus, Mars, Earth, Orion.
Trớc tên các trờng này khi trớc nó là 1 tên
riêng.
Ví dụ:
Coopers Art school, Stetson University.
Trớc các danh từ mà sau nó là 1 số đếm.
Ví dụ:
World war one
chapter three.
Không nên dùng trớc tên các cuộc chiến tranh
khu vực nếu tên khu vực để nguyên.
Trớc tên các nớc có 1 từ nh : Sweden,
Venezuela và các nớc đợc đứng trớc bởi new
hoặc tính từ chỉ phơng hớng.
Ví dụ: New Zealand, South Africa.
Central Africal Republic.
Trớc tên các nớc đợc coi là 1 quần đảo.
Ví dụ: The Philipin.
Trớc các tài liệu hoặc sự kiện mang tính lịch
sử.
Ví dụ: The constitution, the Magna Carta.
Trớc tên các nhóm dân tộc thiểu số.
Ví dụ:
The Indians, the Aztecs.
Nên dùng trớc tên các nhạc cụ.
Ví dụ:
To play the piano.
Trớc tên các môn học cụ thể.
Ví dụ:
The applied Math.
The theoretical Physics.
Trớc tên các lục địa, tiểu bang, tỉnh, thành phố,
quận, huyện.
Ví dụ: Europe, California.
Trớc tên bất cứ môn thể thao nào.
Ví dụ:
Base ball, basket ball.
Trớc tên các danh từ mang tính trừu tợng trừ
những trờng hợp đặc biệt.
Ví dụ: Freedom, happiness.
Trớc tên các môn học chung.
Ví dụ:
Mathematics, Sociology.
Trớc tên các ngày lễ, tết.
Ví dụ:
Christmas, thanksgiving.
1.3 Cách sử dụng Other và another.
Hai từ này tuy giống nhau về mặt ngữ nghĩa nhng khác nhau về mặt ngữ pháp.
Dùng với danh từ đếm đợc Dùng vói danh từ không đếm đợc
another + dtđ
2
số it = 1 cái nữa, 1 cái khác, 1
ngời nữa, 1 ngời khác.
Ví dụ: another pencil
other + dtđ
2
số nhiều = mấy cái nữa, mấy cái
khác, mấy ngời nữa, mấy ngời khác.
Ví dụ: other pencils = some more.
the other + dtđ
2
số nhiều = những cái cuối cùng,
những ngời cuối cùng còn lại.
Ví dụ: the other pencils = all remaining pencils
the other + dt đ
2
số ít = ngời cuối cùng, cái cuối
cùng của 1 bộ, 1 nhóm.
other + dt không đ
2
= 1 chút nữa.
Ví dụ: other water = some more water.
other beer = some more beer.
the other + dt không đ
2
= chỗ còn sót lại.
Ví dụ:
The other beer = the remaining beer. (chỗ bia
còn lại)
- Another và other là không xác định trong khi the other là xác định. Nếu danh từ hoặc chủ ngữ ở trên đã
đợc hiểu hoặc đợc nhắc đến, chỉ cần dùng another và other nh 1 đại từ là đủ.
Ví dụ:
I dont want this book. Please give me another.
- Nếu danh từ đợc thay thế là số nhiều thì other đợc sử dụng theo 1 trong 2 cách (other + nouns hoặc oth-
ers) mà không bao giờ đợc sử dụng (others + DTSN).
- Có thể dùng đại từ thay thế one hoặc ones cho danh từ sau another, the other và other.
Lu ý rằng this và that có thể dùng với đại từ one nhng these và those tuyệt đối không dùng với ones.
1.4 Cách sử dụng litter/ a litter, few/ a few
- Little + dt không đếm đợc : rất ít, hầu nh không.
Ví dụ:
There is little water in the bottle.
I have little money, not enough to buy groceries.
- A little + dt không đếm đợc: có 1 chút, đủ để dùng.
Ví dụ:
I have a little money, enough to buy a ticket.
- few + dt đếm đợc số nhiều : có rất ít, không đủ.
Ví dụ:
She has few books, not enough for references.
- a few + dt đếm đợc số nhiều : có một ít, đủ để.
Ví dụ:
She has a few books, enough to read.
- Nếu danh từ ở trên đã đợc nhắc đến thì ở dới chỉ cần dùng (a) few và (a) little nh 1 đại từ là đủ.
Ví dụ:
Are you ready in money? Yes, a little.
- quite a few = quite a lot = quite a bit = khá nhiều.
- only a few = only a little = có rất ít ( nhấn mạnh).
1.5 Sở hữu cách
The + nouns + noun.
- Chỉ đợc dùng trong các danh từ chỉ ngời hoặc động vật, không dùng cho bất động vật.
Ví dụ:
The students book.
The cats legs.
- Nếu có 2 danh từ cùng đứng ở sở hữu cách thì danh từ nào đứng gần danh từ bị sở hữu nhất sẽ mang dấu
sở hữu.
Ví dụ:
Tom and Marks house.
- Đối với những danh từ số nhiều đã có s thì chỉ cần đặt dấu là đủ.
Ví dụ:
The students books.
- Nhng đối với những danh từ có số nhiều đặc biệt không có s tại đuôi vẫn phải dùng nguyên dấu sở hữu.
Ví dụ:
The childrens toys.
- Nó đợc dùng cho thời gian (năm tháng, thế kỷ, thiên niên kỷ.)
Ví dụ:
The 1980 events.
The 21
st
centurys prospect.
- Nó đợc dùng cho các mùa trong năm ngoại trừ mùa Xuân và mùa Thu. Nếu dùng sở hữu cách cho mùa
Xuân và mùa Thu tức là ta đang nhân cách hoá mùa đó.
Ví dụ:
Bài Đại từ
Môn: Luyện từ và câu Lớp 5
Bài: Đại từ
Ngừi giảng: Đào Thị Doan
Trường: Tiểu học Hưng Long
Em hãy đọc đoạn văn tả cảnh của
Em hãy đọc đoạn văn tả cảnh của
em cho
em cho
thầy cô giáo và các bạn cùng nghe!
thầy cô giáo và các bạn cùng nghe!
Trong đoạn văn em đã dùng từ nào
Trong đoạn văn em đã dùng từ nào
để xưng hô với đọc giả?
để xưng hô với đọc giả?
Thứ năm ngày 6 tháng 11 năm 2008
Luyện từ và câu
đại từ
I. Nhận xét
I. Nhận xét
1
1
. Các từ in đậm dưới đây được dùng để làm gì?
. Các từ in đậm dưới đây được dùng để làm gì?
a) Hùng nói: Theo
a) Hùng nói: Theo
tớ
tớ
, quý nhất là lúa gạo. Các
, quý nhất là lúa gạo. Các
cậu
cậu
có thấy ai
có thấy ai
không ăn mà sống được không?
không ăn mà sống được không?
Quý và Nam cho là có lí.
Quý và Nam cho là có lí.
b) Chích bông sà xuống vườn cải.
b) Chích bông sà xuống vườn cải.
Nó
Nó
tìm bắt sâu bọ.
tìm bắt sâu bọ.
Từ
Từ
tớ, cậu
tớ, cậu
dùng để xưng hô.
dùng để xưng hô.
Từ
Từ
nó
nó
dùng để thay thế cho
dùng để thay thế cho
chích bông.
chích bông.
Thứ năm ngày 6 tháng 11 năm 2008
Luyện từ và câu
đại từ
đại từ
2.
2.
Cách dùng những từ in đậm dưới đây có gì giống với các từ nêu ở
Cách dùng những từ in đậm dưới đây có gì giống với các từ nêu ở
bài tập 1?
bài tập 1?
a) Tôi rất thích thơ. Em gái tôi cũng
a) Tôi rất thích thơ. Em gái tôi cũng
vậy.
vậy.
b) Lúa gạo hay vàng đều rất quý. Thời gian cũng
b) Lúa gạo hay vàng đều rất quý. Thời gian cũng
thế
thế
. Nhưng quý nhất
. Nhưng quý nhất
là người lao động.
là người lao động.
Từ vậy dùng để thay thế cho cụm từ rất thích thơ.
Từ thế dùng để thay thế cho cụm từ rất quý.
Cách dùng những từ in đậm đó giống với cách dùng ở bài tập 1 là để
tránh lặp từ.
Thứ năm ngày 6 tháng 11 năm 2008
Luyện từ và câu
đại từ
I. Nhận xét
I. Nhận xét
I. Nhận xét
I. Nhận xét
II. Ghi nhớ
II. Ghi nhớ
Đại từ là những từ dùng để xưng hô hay để thay
Đại từ là những từ dùng để xưng hô hay để thay
thế danh từ, động từ, tính từ (hoặc cụm danh từ, cụm
thế danh từ, động từ, tính từ (hoặc cụm danh từ, cụm
tính từ ) trong câu cho khỏi lặp lại các từ ngữ ấy.
tính từ ) trong câu cho khỏi lặp lại các từ ngữ ấy.
Thứ năm ngày 6 tháng 11 năm 2008
Luyện từ và câu
đại từ
đại từ
I. Nhận xét
I. Nhận xét
II. Ghi nhớ
II. Ghi nhớ
III- Luyện tập
III- Luyện tập
1. Các từ in đậm trong đoạn thơ sau được dùng để chỉ ai? Những
từ ngữ đó được viết hoa nhằm biểu lộ điều gì?
Mình về với Bác đường xuôi
Thưa giùm Việt Bắc không nguôi nhớ Người
Nhớ Ông Cụ mắt sáng ngời
áo nâu túi vải, đẹp tươi lạ thường!
Nhớ Người những sáng tinh sương
Ung dung yên ngựa trên đường suối reo
Nhớ chân Người bước lên đèo
Người đi, rừng núi trông theo bóng Người.
Tố Hữu
Thứ năm ngày 6 tháng 11 năm 2008
Luyện từ và câu
đại từ
đại từ
I. Nhận xét
I. Nhận xét
II. Ghi nhớ
II. Ghi nhớ
III- Luyện tập
III- Luyện tập
Các từ in đậm trong đoạn thơ dùng để chỉ Bác Hồ. Các từ đó
viết hoa nhằm biểu lộ sự tôn kính của nhà thơ đối với Bác .
Thứ năm ngày 6 tháng 11 năm 2008
Luyện từ và câu
đại từ
2.
2.
Tìm những đại từ được dùng trong bài ca dao sau:
Tìm những đại từ được dùng trong bài ca dao sau:
- Cái cò, cái vạc, cái nông,
- Cái cò, cái vạc, cái nông,
Sao
Sao mày
giẫm lúa nhà ông, hỡi cò?
giẫm lúa nhà ông, hỡi cò?
- Không không tôi đứng trên bờ,
- Không không tôi đứng trên bờ,
Mẹ con cái diệc đổ ngờ cho tôi.
Mẹ con cái diệc đổ ngờ cho tôi.
Chẳng tin, ông đến mà coi,
Chẳng tin, ông đến mà coi,
Mẹ con nhà nó còn ngồi đây kia.
Mẹ con nhà nó còn ngồi đây kia.
I. Nhận xét
I. Nhận xét
II.Ghi nhớ
II.Ghi nhớ
III. Luyện tập
III. Luyện tập
Thứ năm ngày 6 tháng 11 năm 2008
Luyện từ và câu
đại từ
đại từ
3
3
.
.
Dùng đại từ ở những chỗ thích hợp để thay thế cho danh từ bị
Dùng đại từ ở những chỗ thích hợp để thay thế cho danh từ bị
lặp lại nhiều lần trong mẩu chuyện sau:
lặp lại nhiều lần trong mẩu chuyện sau:
Con chuột tham lam
Con chuột tham lam
Chuột ta gặm vách nhà. Một cái khe hở hiện ra. Chuột chui qua
Chuột ta gặm vách nhà. Một cái khe hở hiện ra. Chuột chui qua
khe và tìm được rất nhiều thức ăn. Là một con chuột tham lam
khe và tìm được rất nhiều thức ăn. Là một con chuột tham lam
nên chuột ăn nhiều quá, nhiều đến mức bụng chuột phình to ra.
nên chuột ăn nhiều quá, nhiều đến mức bụng chuột phình to ra.
Đến sáng, chuột tìm đường trở về ổ, nhưng bụng to quá, chuột
Đến sáng, chuột tìm đường trở về ổ, nhưng bụng to quá, chuột
không sao lách qua khe hở được.
không sao lách qua khe hở được.
Theo
Theo
Lep Tôn-xtôi
Lep Tôn-xtôi
I. Nhận xét
I. Nhận xét
II. Ghi nhớ
II. Ghi nhớ
III- Luyện tập
III- Luyện tập
Thứ năm ngày 6 tháng 11 năm 2008
Luyện từ và câu
đại từ
đại từ
Nó
Nó Nó
Nó
X
i
n
c
h
â
n
t
h
à
n
h
c
ả
m
ơ
n
c
á
c
t
h
ầ
y
c
ô
g
i
á
o
c
ù
n
g
c
á
c
e
m
h
ọ
c
s
i
n
h
!
ĐIỀU CHỈNH TỐC ĐỘ VÀ ĐẢO CHIỀU QUAY ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU
LINK DOWNLOAD MIỄN PHÍ TÀI LIỆU "ĐIỀU CHỈNH TỐC ĐỘ VÀ ĐẢO CHIỀU QUAY ĐỘNG CƠ
ĐIỆN MỘT CHIỀU": http://123doc.vn/document/568654-dieu-chinh-toc-do-va-dao-chieu-quay-dong-co-dien-mot-chieu.htm
Khoa Điện-Điện Tử Đồ án mơn học
LêI NãI §ÇU
Ngày nay, Khoa học _ Kĩ thuật đóng một vai trò quan trọng và khơng thể thiếu trong q
trình phát triển kinh tế, CNH – HĐH đất nước. Trong những thành tựu khoa học – kỹ
thuật phục vụ cơng cuộc phát triển đất nước thành cơng, phải kể đến cả những đóng góp
của ngành tự động hố trong cả đời sống, cũng như trong sản xuất cơng nghiệp mà Điện
tử cơng suất góp phần giải quyết những bài tốn kĩ thuật phức tạp trong các lĩnh vực tự
động hóa. Việc ứng dụng điện tử cơng suất vào truyền động điện điều khiển tốc độ động
cơ trong các xí nghiệp cơng nghiệp hiện đại ngày càng nhiều và khơng thể thiếu. Một
trong những ứng dụng của đtcs trong sản xuất cơng nghiệp là điều khiển tốc độ động cơ
một chiều. Chính vì vậy chúng em đã tìm hiểu và nghiên cứu đề tài “ĐIỀU CHỈNH TỐC
ĐỘ VÀ ĐẢO CHIỀU QUAY ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU” dưới sự giúp đỡ của thầy
Nguyễn Trung Thành.
Đồ án gồm các nội dung sau:
•Chương I : Tổng quan về động cơ điện một chiều và các phương
pháp điều chỉnh tốc độ động cơ.
•Chương II : Các phần tủ bán dẫn và các phương pháp lựa chon
mạch điều khiển.
•Chương III: Tính tốn thiết kế và chế tạo mơ hình mạch.
Trong q trình thực hiện đề tài, Mặc dù chúng em đã rất nỗ lực và cố gắng làm
việc với tinh thần học hỏi cộng với quyết tâm cao nhất, song do trình độ còn có hạn nên
khơng thể tránh khỏi nhiều sai sót, chúng em kính mong nhận được sự phê bình, góp ý
của các thầy cơ giáo và các bạn để đồ án của chúng em được hồn thiện hơn.
Chúng em xin chân thành cảm ơn các thầy cơ giáo trong bộ mơn, đặc biệt là thầy
Nguyễn Trung Thành đã tạo điều kiện và tận tình giúp đỡ chúng em hồn thành đồ án
mơn học này.
Nhóm sinh viên thực hiện:
1. Nguyễn Thị Trang
2. Phạm Quốc Toản
GVHD: Nguyễn Trung Thành
SVTH: Phạm Quốc Toản 5
Nguyễn Thị Trang
Trường ĐHSP Kỹ Thuật Hưng n
Khoa Điện-Điện Tử Đồ án mơn học
Mục Lục
Nội Dung Trang
Tên đề tài
Lời nói đầu
Mục lục
Nhận xét của giáo viên hướng dẫn
Nhận xét của giáo viên phản biện
CHƯƠNG I: NHU CẦU VÀ CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI
1.1. Tầm quan trọng của động cơ điện một chiều.
1.2. Ứng dụng của đợng cơ điện mợt chiều.
CHƯƠNG II: TỔNG QUAN VỀ ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU
2.1. Giới thiệu chung về động cơ điện 1 chiều
2.2. Cấu tạo động cơ điện một chiều
2.2.1. Phần tĩnh (stator)
2.2.2. Phần quay (rotor)
2.3. Ngun lý làm việc của động cơ điện một chiều:
2.4. Phương trình đặc tính cơ của động cơ điện kích từ độc lập
2.4.1. Sơ đồ ngun lý:
2.4.2. Phương trình đặc tính cơ:
2.4.3. Ảnh hưởng của các thơng số tới tốc độ động cơ
2.5. Điều chỉnh tốc độ động cơ điện một chiều kích từ độc lập:
2.6. Các phương pháp điều chỉnh tốc độ động cơ bằng cách
thay đổi điện áp phần ứng
CHƯƠNG III: PHÂN TÍCH LỰA CHỌN MẠCH ĐỘNG LỰC
3.1. Sơ đồ chỉnh lưu cầu 1 pha có điều khiển:
3.2. Tính tốn lựa chon mạch động lực:
3.2.1. Tính tốn chọn van động lực:
3. 2.2. Tính chọn máy biến áp điện lực:
3.2.3. Tính tốn cuộn kháng san bằng L
D
:
3.3. Tính chọn thiết bị bảo vệ cho van:
GVHD: Nguyễn Trung Thành
SVTH: Phạm Quốc Toản 6
Nguyễn Thị Trang
Trường ĐHSP Kỹ Thuật Hưng n
Khoa Điện-Điện Tử Đồ án mơn học
3.3.1. Bảo vệ q điện áp cho van:
3.3.2. Bảo vệ q dòng điện cho van:
3.3.3. Bảo vệ qua nhiệt độ cho van bán dẫn:
3.4. Thiết kế mạch kích từ độc lập cho động cơ:
CHƯƠNG IV: PHÂN TÍCH LỰA CHỌN, TÍNH TỐN MẠCH
ĐIỀU KHIỂN THIRISTOR
4.1 Giới thiệu chung:
4.2. Một số hệ thống điều khiển đồng bộ:
4.2.1.Ngun tắc điều khiển thẳng đứng ARCCOS
4.2.2 Ngun tắc điều khiển thẳng đứng tuyến tính
4.3. Hệ thống điều khiển theo ngun tắc thẳng đứng tuyến tính
4.3.1. Sơ đồ khối
4.3.2 Ngun lý hoạt động:
4.4. Các khâu trong hệ thống điều khiển thẳng đứng tuyến tính
4.4.1 Khâu đồng pha
4.4.2 Khâu so sánh
4.4.3 Khâu khuếch đại xung
4.5. Giới thiệu về vi mạch TCA 785
4.5.1. Sơ đồ ngun lý:
4.5.2 Ngun lí làm việc của TCA 785:
4.6. Tính tốn linh kiện trong mạch:
4.6.1 Khối tạo xung
4.6.2. Khối khuếch đại xung:
CHƯƠNG V: LÝ THUYẾT VỀ KHUẾCH ĐẠI THUẬT TỐN
5.1. Đại cương:
5.2. Ký hiệu, các tính chất và các tham số cơ bản.
5.2.2 Các tính chất cơ bản:
5.2.3 Đặc tính truyền đạt của bộ KĐTT:
5.2.4 Các thơng số cơ bản:
5.2.5 Đặc tính kỹ thuật của OP - AMP:
5.2.6 Điện trở và tần số:
GVHD: Nguyễn Trung Thành
SVTH: Phạm Quốc Toản 7
Nguyễn Thị Trang
Trường ĐHSP Kỹ Thuật Hưng n
Khoa Điện-Điện Tử Đồ án mơn học
5.2.7 Dòng điện tĩnh, điện áp vào lệch khơng.
5.3. Các mạch ứng dụng cơ bản
5.3.1. Mạch khuếch đại đảo:
5.3.2 Mạch khuếch đại khơng đảo: (Non_inverting Amplifier)
5.3.3. Mạch cộng đảo:
5.3.4. Mạch cộng khơng đảo:
5.3.5. Mạch trừ:
5.3.6. Mạch so sánh.
CHƯƠNG VI: PHÂN TÍCH TÍNH TỐN MẠCH PHẢN HỒI
6.1. Các bộ điều chỉnh phản hồi
6.1.1. Bộ điều chỉnh tỉ lệ P:
6.1.2. Bộ điều chỉnh tích phân I
6.1.3. Bộ điều chỉnh vi phân D
6.1.4. Bộ điều chỉnh PID
6.2. Mạch phản hồi âm tốc độ:
CHƯƠNG VII: TÍNH TỐN BẢO VỆ CHO ĐỘNG CƠ
7.1. Bảo vệ mất kích từ.
7.2.Bảo vệ q áp:
7.3.Bảo vệ thấp áp:
7.4. Tổng hợp mạch bảo vệ
7.4.1. Thuyết minh sơ đồ:
7.4.2. Thơng số một số linh kiện:
a. IC khuếch đại thuật tốn LM324
b. MOSFET IRF540
c. IC 7432
CHƯƠNG VIII: TÍNH TỐN THIẾT KÊ MẠCH NGUỒN CUNG
CẤP CHO CÁC MẠCH ĐIỀU KHIỂN
8.1. Giới thiệu về sơ đồ
GVHD: Nguyễn Trung Thành
SVTH: Phạm Quốc Toản 8
Nguyễn Thị Trang
Trường ĐHSP Kỹ Thuật Hưng n
Khoa Điện-Điện Tử Đồ án mơn học
8.2. Thơng số của linh kiện
CHƯƠNG IX: LẮP RÁP VÀ HỒN THIỆN SẢN PHẨM
9.1. Thiết kế mơ hình
9.2. cách sử dụng
Danh mục tài liệu tham khảo
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU
VÀ CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU CHỈNH TỐC ĐỘ ĐỘNG CƠ
A. CƠ SỞ LÝ THUYẾT.
I. Tầm quan trọng của động cơ điện một chiều
Trong nền sản xuất hiện đại, động cơ một chiều vẫn được coi là một loại máy quan
trọng mặc dù ngày nay có rất nhiều loại máy móc hiện đại sử dụng nguồn điện xoay chiều
thơng dụng.
Do động cơ điện một chiều có nhiều ưu điểm nhiều khả năng điều chỉnh tốc độ rất
tốt, khả năng mở máy lớn và đặc biệt là khả năng q tải. Chính vì vậy mà động cơ một
chiều được dùng nhiều trong các ngành cơng nghiệp có u cầu cao về điều chỉnh tốc độ
những cán thép, hầm mỏ, giao thơng vận tải…mà điều quan trọng là các ngành cơng
nghiệp hay đòi hỏi dùng nguồn điện một chiều.
Bên cạnh đó, động cơ điện một chiều cũng có những nhược điểm nhất định của nó
nhưng so với máy điện xoay chiều thì giá thành đắt hơn(dễ phát sinh tia lửa điện)…nhưng
do những ưu điểm của nó nên động cơ điện một chiều vẫn còn có một tầm quan trọng
nhất định trong sản xuất.
Cơng suất lớn nhất của động cơ điện một chiều hiện nay vào khoảng
10000KW , điện áp vào khoảng vài trăm cho đến 1000V. Hướng phát triển hiện nay là cải
tiến tính năng của vật liệu, nâng cao chỉ tiêu kinh tế của động cơ và chế tạo những động
cơ có cơng suất lớn…
II. Cấu tạo và hoạt động của máy điện một chiều.
Kết cấu của máy điện một chiều có thể phân tích thành 2 phần chính là phần tĩnh
và phần quay.
GVHD: Nguyễn Trung Thành
SVTH: Phạm Quốc Toản 9
Nguyễn Thị Trang
Trường ĐHSP Kỹ Thuật Hưng n
Khoa Điện-Điện Tử Đồ án mơn học
1. Phần tĩnh hay stato.
Đây là phần đứng n của máy, bao gồm các bộ phận chính sau:
a) Cực từ chính:
Là bộ phận sinh ra từ trường gồm có lõi sắt cực từ và dây quấn kích từ lồng ngồi lõi
sắt cực từ. Lõi sắt cực từ làm bằng những lá thép kĩ thuật điện hay thép cacbon dày
0,5 đến 1mm ép lại và tán chặt. Trong động cơ điện nhỏ có thể dùng thép khối . Cực
từ được gắn chặt vào vỏ máy nhờ các bu lơng. Dây quấn kích từ được quấn bằng dây
đồng bọc cách điện và mỗi cuộn dây đều được bọc cách điện kĩ thành một khối tẩm
sơn cách điện trước khi đặt trên các cực từ. Các cuộn dây kích từ được đặt trên các
cực từ này được nối tiếp với nhau.
b) Cực từ phụ:
Cực từ phụ được đặt trên các cực từ chính và dùng để cải thiện đổi chiều. Lõi thép
của cực từ phụ thường làm bằng thép khối và trên thân cực từ phụ có đặt dây quấn mà cấu
tạo giống như dây quấn cực từ chính. Cực từ phụ được gắn với vỏ máy nhờ những
bulong.
c) Gơng từ :
Gơng từ dùng làm mạch nối liền các cực từ, đồng thời làm vỏ máy .Trong động cơ
nhỏ và vừa thơng thường dùng thép dày uốn và hàn lại. Trong máy điện lớn thường dùng
thép đúc. Có khi trong động cơ điện nhỏ dùng gang làm vỏ máy.
d) Các bộ phận khác:
+ Nắp máy: để bảo vệ máy khỏi những vật ngồi rơi vào làm hỏng dây
quấn và an tồn cho người chạm vào điện. Trong máy điện nhỏ và vừa lắp máy còn có tác
dụng làm giá đỡ ổ bi. Trong trường hợp này nắp máy thường làm bằng gang.
+ Cơ cấu chổi than: để đưa dòng điện từ phần quay ra ngồi. Cơ cấu chổi
than bao gồm có chổi than đặt trong hộp chổi than nhờ một lò xo tì chạy lên cổ góp. Hộp
chổi than được cố định trên giá chổi than và cách điện với giá. Giá chổi than có thể quay
được để điều chỉnh vị trí chổi than cho đúng chỗ. Sau khi điều chỉnh xong thì dùng vít cố
định lại.
2. Phần quay hay roto.
a) Lõi sắt phần ứng:
Dùng để dẫn từ. Thường dùng những tấm thép kĩ thuật điện dày 0,5mm phủ cách
điện mỏng ở hai mặt rồi ép chặt lại để giảm tổn hao do dòng điện xốy gây nên. Trên lá
thép có dập hình dạng rãnh để sau khi ép lại thì đặt dây quấn vào.
Trong những động cơ trung bình trở lên người ta còn dập những lỗ thơng gió để
khi ép lại thành lõi sắt có thể tạo được những lỗ thơng gió dọc trục.
GVHD: Nguyễn Trung Thành
SVTH: Phạm Quốc Toản 10
Nguyễn Thị Trang
Trường ĐHSP Kỹ Thuật Hưng n
Khoa Điện-Điện Tử Đồ án mơn học
Trong những động cơ điện lớn hơn thì lõi sắt thường chia thành những đoạn nhỏ,
giữa đoạn ấy có để một khe hở gọi là khe hở thơng gió. Khi máy làm việc gió thổi qua các
khe hở làm nguội dây quấn và lõi sắt.
Trong động cơ điện một chiều nhỏ, lõi sắt phần ứng được ép trực tiếp vào
trục.Trong động cơ điện lớn, giữa trục và lõi sắt có đặt giá roto. Dùng giá roto có thể tiết
kiệm thép kĩ thuật điện và giảm nhẹ trọng lượng roto.
b) Dây quấn phần ứng
Dây quấn phần ứng là phần sinh ra suất điện động và có dòng điện chạy qua. Dây
quấn phần ứng thường làm bằng dây đồng có bọc cách điện. Trong máy điện nhỏ có cơng
suất tới vài KW thường dùng dây có tiết diện tròn. Trong máy điện vừa và lớn thường
dùng dây tiết diện chữ nhật, dây quấn được cách điện cẩn thận với rãnh của lõi thép.
Để tránh khi quay bị văng ra do lực li tâm, ở miệng rãnh có dùng nêm để đè chặt
hoặc đai chăt dây quấn. Nêm làm bằng tre gỗ hay bakelit.
c) Cổ góp:
Dùng để chiều dòng điện xoay chiều thành một chiều . Cổ góp gồm nhiều phiến
đồng có được mạ cách điện với nhau bằng lỗ mica dài từ 0,4 đến 1,2mm và hợp thành
một hình trụ tròn. Hai đầu trụ tròn dùng hai hình ốp hình chữ V ép chặt lại. Giữa vành ốp
trụ tròn cũng cách điện bằng mica. Đi vành góp có cao lên một ít để hàn các đầu dây
của các phần tử dây quấn và các phiến góp được dễ dàng.
d) Các bộ phận khác:
+ Cánh quạt: dùng để quạt gió làm nguội máy. Máy điện một chiều thường
chế tạo theo kiểu bảo vệ, ở hai đầu nắp máy có lỗ thơng gió. Cánh quạt nắp trên trục máy
khi động cơ quay cánh quạt hút gió từ ngồi vào động cơ, gió đi qua vành góp, cực từ lõi
sắt và dây quấn rồi qua quạt gió ra ngồi làm nguội máy.
+ Trục máy: Trên đó đặt lõi sắt phần ứng, cổ góp, cánh quạt và ổ bi. Trục máy
thường làm bằng thép cacbon tốt.
3. Ngun lý hoạt động của động cơ điện một chiều.
Động cơ điện phải có hai nguồn năng lượng.
- Nguồn kích từ cấp vào cuộn kích từ để sinh ra từ thơng kích từ.
- Nguồn phần ứng được đưa vào hai chổi than để đưa vào cổ góp của phần
ứng .
GVHD: Nguyễn Trung Thành
SVTH: Phạm Quốc Toản 11
Nguyễn Thị Trang
+
-
I
F
F
a
b
c
d
I
n
®t
®t
Trường ĐHSP Kỹ Thuật Hưng n
Khoa Điện-Điện Tử Đồ án mơn học
Khi cho điện áp 1 chiều U đặt vào 2 chổi than A và B trong dây quấn phần ứng có
dòng điện I
ư
các thanh dẫn ab, cd có dòng điện nằm trong từ trường sẽ chịu lực điện từ F
đt
tác dụng làm cho rotor quay, chiều lực từ được xác định theo quy tắc bàn tay trái. Khi
phần ứng quay được nửa vòng vị trí các thanh dẫn ab, cd đổi chỗ nhau do có phiến góp
đổi chiều dòng điện giữ cho chiều lực tác dụng khơng đổi đảm bảo động cơ có chiều quay
khơng đổi. Khi động cơ quay các thanh dẫn cắt từ trường sẽ cảm ứng sức điện động E
ư
chiều của s.đ.đ xác định theo quy tắc bàn tay phải.
Ở động cơ điện một chiều sức điện động E
ư
ngược chiều với dòng điện I
ư
nên E
ư
còn gọi là sức phản điện động.
Phương trình cân bằng điện áp: U= E
ư
+R
ư
.I
ư
Trong đó: R
ư
: điện trở phần ứng
I
ư
: dòng điện phần ứng
E
ư
: sức điện động
- Một số loại động cơ điện một chiều.
+ Động cơ điện kích thích độc lập hoặc song song.
+ Động cơ điện kích thích nối tiếp.
+ Động cơ điện kích thích hỗn hợp
- Các đại lượng định mức.
Chế độ làm việc định mức được đặc trưng bằng những đại lượng ghi trên
nhãn máy và gọi là những lượng định mức. Trên nhãn máy thường ghi những đại
lượng sau:
• Cơng suất định mức Pđm (kW hay W): là cơng suất cơ đưa ra ở đầu
trục máy.
• Điện áp định mức Uđm (V).
• Dòng điện định mức Iđm (A).
• Tốc độ định mức n
đm
(vg/phút).
Ngồi ra còn ghi kiểu máy, phương pháp kích từ, dòng điện kích từ và các số liệu về điều
kiện sử dụng…
B. CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU CHỈNH TỐC ĐỘ ĐỘNG CƠ
Các phương pháp điều chỉnh tốc độ động cơ một chiều là rất quan trọng nó có thể
giúp ta dễ dàng chọn lựa phương phù hợp cho từng hệ thống riêng biệt .
GVHD: Nguyễn Trung Thành
SVTH: Phạm Quốc Toản 12
Nguyễn Thị Trang
Trường ĐHSP Kỹ Thuật Hưng n
Khoa Điện-Điện Tử Đồ án mơn học
Về phương diện điều chỉnh tốc độ, động cơ điện một chiều có nhiều ưu việt hơn so
với loại động cơ khác, khơng những nó có khả năng điều chỉnh tốc độ dễ dàng mà cấu
trúc mạch lực, mạch điều khiển đơn giản hơn đồng thời lại đạt chất lượng điều chỉnh cao
trong dải điều chỉnh tốc độ rộng.
I. Các chỉ tiêu kỹ thuật để đánh giá chất lượng hệ thống điều chỉnh
tốc độ
Khi điều chỉnh tốc độ của hệ thống truyền động điện ta cần chú ý và căn cứ vào các chỉ
tiêu sau đây để đánh giá chất lượng của hệ thống truyền động điện:
1. Phạm vi điều chỉnh tốc độ ( Dải điều chỉnh )
Phạm vi điều chỉnh tốc độ D là tỉ số giữa tốc độ lớn nhất n
max
và tốc độ bé nhất n
min
mà
người ta có thể điều chỉnh được tại giá trị phụ tải là định mức:
D = n
max
/n
min
.
Trong đó:
n
max
: Được giới hạn bởi độ bền cơ học.
n
min
: Được giới hạn bởi phạm vi cho phép của động cơ, thơng thường người ta chọn n
min
làm đơn vị.
Phạm vi điều chỉnh càng lớn thì càng tốt và phụ thuộc vào u cầu của từng hệ thống, khả
năng từng phương pháp điều chỉnh.
2. Sai số tốc độ (sai lệch tĩnh)
Là đại lượng đặc trưng cho độ chính xác tốc độ đặt n
đ
.
S
t
%=(n
đ
- n)/n
đ
Trong đó : n
đ
: tốc độ đặt (rad/s).
n : là tốc độ thực tế của động cơ (rad/s).
Khi n = n
đ
thì hệ thống đạt được độ chính xác cao.
S càng nhỏ thì độ chính xác càng cao.
3. Độ bằng phẳng hay độ liên tục trong điều chỉnh tốc độ
Trong phạm vi điều chỉnh tốc độ, có nhiều cấp tốc độ. Độ liên tục khi điều chỉnh tốc độ γ
được đánh giá bằng tỉ số giữa hai cấp tốc độ kề nhau:
γ = n
i+1
/n
i
Trong đó:
n
i
: Tốc độ điều chỉnh ở cấp thứ i.
n
i + 1
: Tốc độ điều chỉnh ở cấp thứ ( i + 1 ).
Với n
i
và n
i + 1
đều lấy tại một giá trị moment nào đó.
γ tiến càng gần 1 càng tốt, phương pháp điều chỉnh tốc độ càng liên tục. Lúc này hai cấp
tốc độ bằng nhau, khơng có nhảy cấp hay còn gọi là điều chỉnh tốc độ vơ cấp.
GVHD: Nguyễn Trung Thành
SVTH: Phạm Quốc Toản 13
Nguyễn Thị Trang
Trường ĐHSP Kỹ Thuật Hưng n
Khoa Điện-Điện Tử Đồ án mơn học
II. Các phương pháp điều khiển tốc độ động cơ điện
một chiều
Dựa vào phương trình đặc tính cơ:
M
K
R
K
U
2
-
)( Φ
−
Φ
=
ω
Ta thấy rằng để điều chỉnh tốc độ động cơ ta có thể điều khiển bằng ba phương
pháp sau:
- Điều khiển tốc độ động cơ bằng điện trở phần ứng
- Điều khiển tốc độ bằng từ thơng
- Điều khiển tốc độ bằng điện áp phần ứng
1. Điều khiển tốc độ động cơ điện một chiều bằng điện trở phần ứng
Bằng cách thay đổi điện trở phụ nối tiếp mạch phần ứng
-
-
I
K
RR
K
U
f
Φ
+
−
Φ
=
ω
Khi thay đổi
f
R
thì
Φ
=ω
K
U
0
khơng đổi
Ngun lý điều khiển:
(a) (b)
Hình 1.4: a- sơ đồ ngun lý điều khiển
b- đặc tính điều chỉnh
Giả sử động cơ đang làm việc xác lập với đặc tính tự nhiên có tải là M
C
và tốc độ ω
1
.
Để điều chỉnh tốc độ ta đóng một điện trở R
f
vào mạch phần ứng. Khi đó dòng I
ư
giảm
GVHD: Nguyễn Trung Thành
SVTH: Phạm Quốc Toản 14
Nguyễn Thị Trang
KT
¦
Rf
ω
(rad/s)
ω
0
b
M(N.m)
Μ
c
R
f2
R
f1
TN
a
c
HOA NGUYÊN THI THẢO CỦA LÊ QUANG ĐỊNH – NHỮNG VẦN THƠ ĐI SỨ TƯƠI TẮN, HÀO MẠI
LINK DOWNLOAD MIỄN PHÍ TÀI LIỆU "HOA NGUYÊN THI THẢO CỦA LÊ QUANG ĐỊNH – NHỮNG VẦN THƠ ĐI SỨ TƯƠI TẮN, HÀO MẠI": http://123doc.vn/document/568935-hoa-nguyen-thi-thao-cua-le-quang-dinh-nhung-van-tho-di-su-tuoi-tan-hao-mai.htm
TƯƠI TẮN, HÀO MẠI
Ths. Đỗ Thị Mỹ Phương (K.Văn -ĐHSPHN)
Trong sự phát triển của văn học trung đại Việt Nam, văn học miền đất
Nam bộ có ý nghĩa đặc biệt. Mặc dù xuất hiện muộn và không có nhiều bề
dày truyền thống nhưng văn học nơi đây đã tạo dựng được một gương mặt,
tiếng nói riêng với nhiều tên tuổi và tác phẩm đặc sắc. Một trong số đó
không thể không nói đến Lê Quang Định với tập thơ Hoa Nguyên thi thảo.
Hoa Nguyên thi thảo được làm chủ yếu trong chuyến đi sứ Trung
Hoa năm 1802 – 1803 mà Lê Quang Định là chánh sứ. Đây là chuyến đi có
ý nghĩa đặc biệt không chỉ với bản thân Lê Quang Định, với nhà Nguyễn
mà còn khắc một dấu mốc quan trọng trong lịch sử dân tộc. Sứ đoàn Lê
Quang Định là một trong những sứ đoàn đầu tiên của triều Nguyễn đến
Trung Hoa, mang trọng trách hết sức nặng nề và thiêng liêng: yêu cầu sự
thừa nhận quyền tự trị nước Việt của nhà Nguyễn (cầu phong), khẳng định
cương vực, biên giới mới của lãnh thổ nước ta, gồm cả đất Việt Thường
ngày xưa và những vùng đất mới do chúa Nguyễn khai phá (xin đặt quốc
hiệu). Chuyến đi sứ là một quá trình đấu trí khôn khéo, mềm mỏng nhưng
quyết liệt và cuối cùng đã kết thúc thắng lợi. Hoa Nguyên thi thảo được ra
đời trên chặng Hoa trình khó khăn, gian khổ nhưng vẻ vang ấy. Đi sứ trong
tư thế của người chiến thắng, trong niềm tin tưởng và kiêu hãnh của người
hoàn thành trọn vẹn sứ mệnh đất nước giao phó đã hình thành nên cái nhìn
lạc quan, tin yêu cuộc sống mãnh liệt ở thơ Lê Quang Định
Hoa Nguyên thi thảo được biết đến và khắc in tương đối sớm (xem
TL số 4) nhưng việc biên dịch, chú giải tập thơ để giới thiệu với công
chúng chưa thật sự được quan tâm. Mới chỉ có ít bài thơ được trích dịch,
giới thiệu trong một số công trình và hợp tuyển. Phải đến những năm đầu
thế kỉ XXI, trong dịp kỉ niệm 300 năm hình thành và phát triển vùng đất
Biên Hòa - Đồng Nai, tập thơ mới được dịch, in trong cuốn Gia Định tam
gia. Phần sáng tác của Lê Quang Định ở đây còn những điểm chưa hoàn bị
lắm. Chẳng hạn, số lượng thơ được giới thiệu và phiên dịch thiếu 11 bài,
tên tác phẩm đôi khi còn chưa chính xác, phần dịch nghĩa cũng có chỗ
chưa thanh thoát, những điển tích, điển cố liên quan chú thích chưa đủ.
Tuy vậy, cuốn sách của Hoài Anh là những khai phá bước đầu trong quá
trình đưa tác phẩm của Lê Quang Định đến với bạn đọc. Để đạt đến sự
hoàn thiện, bản dịch cần sự góp sức của nhiều học giả.
Hoa Nguyên thi thảo gồm 74 bài thơ. Tập thơ mở đầu bằng bài Lưu
biệt Bắc thành Nguyễn Tổng trấn ghi lại sự kiện bắt đầu chặng hành trình
vạn dặm và kết thúc là bài Khốc tiên phần - cảm xúc của Lê Quang Định
khi đứng trước mộ cha mẹ. Trừ 4 bài thơ cuối tập là Võ Hậu quân hỏa,
Ngô Lễ bộ tửu khóc những người anh hùng đã tử tiết và Trường phái hầu
phát, Khốc tiên phần có lẽ được sáng tác sau khi Lê Quang Định đi sứ trở
về, 70 bài còn lại trong Hoa Nguyên thi thảo chính là tập nhật kí hành trình
tới Hoa Nguyên của tác giả.
Là tập thơ đi sứ nhưng Hoa Nguyên thi thảo không có sự trĩu nặng âu
lo. Lê Quang Định hiện diện trong tâm thế một sứ thần tự tin, kiêu hãnh
hơn là con người của những trọng trách lớn lao. Tạo dựng hình ảnh và phối
hợp màu sắc là điểm mạnh của ngòi bút thơ Lê Quang Định. Thi nhân sử
dụng nhiều gam màu sáng để thể hiện bức tranh cuộc sống. “Thi trung hữu
họa”, có thể dùng câu nói này để nhận định về thơ đi sứ của ông. Tập thơ
được người đương thời đánh giá cao. Kết hợp giữa tâm hồn phóng khoáng,
hào mại và những nét bút tài hoa tinh tế, thơ Lê Quang Định đã khiến các
sĩ phu phương Bắc phải thán phục. Người dân Nam bộ coi sáng tác của
ông là tiếng nói thể hiện vẻ đẹp tâm hồn, tính cách mình. Bản thân những
danh sĩ cùng thời với thi nhân cũng rất có hứng thú với tập thơ này. Ngô
Lễ Khê và Nguyễn Tố Như (Nguyễn Du) đã dành 65 lời bình cho 49 bài
thơ trong Hoa Nguyên thi thảo. Vẻ đẹp bay bổng, phóng khoáng mà tự
nhiên, sống động, ý thơ giản dị nhưng chân thành, gợi xúc động sâu sa,
tình cảm nhẹ nhàng, tinh tế… của thi tập đã được Ngô Lễ Khê và Nguyễn
Tố Như khẳng định.
Hoa Nguyên thi thảo giống như phần lớn các tập thơ đi sứ chủ yếu
được khơi dậy từ ba nguồn cảm hứng chính: cảm hứng từ thiên nhiên cảnh
vật Trung Hoa; cảm hứng từ tâm tình người lữ khách xa nhà và cảm hứng
thù tạc.
Viết về thiên nhiên, Lê Quang Định nghiêng về những bức tranh
rộng lớn, tươi tắn và thanh thoát. Cảnh vật thường thu hút hồn thơ ông ở vẻ
đẹp, sức sống, ở nét tự nhiên, sinh động. Nhà thơ ít có hứng thú với cái
bình dị của khung cảnh đời thường, cái nhìn của ông thường hướng tới
phát hiện chất thơ từ đời sống. Trong thơ Lê Quang Định có mặt hai không
gian dường như đối lập nhau: một là không gian tĩnh, gợi cảm giác bình
yên với chùa chiền, miếu mạo - chốn an nhiên, thanh tịnh; một là không
gian động với những âm thanh náo nhiệt và sự sống đang chuyển mình
mạnh mẽ, gợi sự ấm nóng, tươi vui - cuộc sống trần thế sôi động. Hai thế
giới cách xa nhau ấy được nối lại trong tâm hồn thơ thiết tha tình yêu cuộc
sống. Không khí yên bình của những ngôi chùa không hề xa lạ với cảnh
vật nơi thế tục mà dường như chỉ là một khoảng lặng yên tĩnh, trong lành
hơn mà nhà thơ quan sát được.
Thơ viết về thiên nhiên cảnh vật trong Hoa Nguyên thi thảo phần lớn
được gợi hứng từ hai khung cảnh là sông nước (26 bài) và chùa chiền (10
bài). Lê Quang Định chọn hai không gian này vì hành trình sứ đoàn phần
lớn theo đường sông để đến Yên Kinh nhưng quan trọng hơn là bởi cảm
nhận cái đẹp của thi nhân thiên về sự phóng khoáng. Nhà thơ đặc biệt có
hứng thú với những cảnh tượng rộng lớn, thanh thoát. Sông nước mang
đến vẻ mênh mông, bát ngát của không gian được quan sát theo bề rộng,
chùa chiền gợi lên vẻ an nhiên, tĩnh tại của không gian được cảm nhận từ
chiều sâu. Không phá vỡ vẻ siêu thoát vĩnh hằng nơi cảnh chùa, cũng
không tách biệt nó với cuộc sống đời thường, Lê Quang Định đến với cảnh
vật bằng cảm quan của người đi tìm cái cái đẹp muôn màu trong cuộc
sống. Ngòi bút ảo hoá khi tả cảnh đã giúp thi nhân tái hiện được những bức
tranh còn vẹn nguyên khói sương phiêu lãng mà vẫn ngời lên vẻ đẹp tươi
tắn, đầy sức sống. Đó là khi trong một bức tranh tĩnh lặng, tác giả vẽ thêm
một dáng hình người đẹp:
Hà xứ giai nhân bằng Thứu Lĩnh
Bạch y tương chứng thuý mi song
(Người đẹp ở nơi nào đến lễ Phật
Áo trắng, đôi mày biếc ánh lên nhau)
(Đăng Kim Kê nham)
Hình ảnh “giai nhân bằng Thứu Lĩnh” là một đột phá trong bài thơ.
Cảnh chùa gần với đời thực hơn còn hiện thực lại trở nên ảo hơn. Cô gái áo
trắng là sự pha trộn giữa hình ảnh Quan Thế âm Bồ tát và người đẹp đến lễ
chùa. Bản thân sự trộn lẫn đó cho thấy tâm hồn thơ hào mại, không câu nệ
của Lê Quang Định. Thiên nhiên cảnh vật dưới con mắt thi nhân dù được
quan sát ở góc độ, phương diện nào bao giờ cũng là hiện thân của cái đẹp
không phân biệt xa - gần, đời - đạo.
Lê Quang Định thường đặt mình vào vị trí giữa cảnh để cảm nhận sự
hoà hợp trọn vẹn với thế giới xung quanh. Thơ ông viết trên đường đi sứ
nhưng gần như không hề có sự phân biệt quê mình – quê người, không có
ý thức phân tách không gian quen thuộc và xa lạ. Hoa Nguyên thi thảo ít
nỗi buồn bởi lúc nào Lê Quang Định cũng tìm thấy sự hoà hợp, gắn kết
giữa mình với cuộc đời. Thơ ông thường xuyên có những cuộc gặp gỡ. Gặp
không phải để thấy mất mát, trống vắng, không gì bù đắp được giống như
Nguyễn Du khi đi qua các địa danh, di tích lịch sử mà để tìm kiếm sự sẻ
chia, ràng buộc, sự gắn bó giữa người - cảnh. Trong hành trình đi sứ, thi
nhân nhiều lần phát hiện ra những bức tranh thơ mộng, tươi đẹp là đất trời
hữu ý dành tặng riêng mình. Cái đẹp trong quan niệm của ông không phải
là thiên nhiên vô tri vô giác mà là sự giao cảm của tâm hồn nghệ sĩ với
cảnh:
Đinh hạc sa âu cung ngã lãm
Giang mai đề liễu vị thuỳ khiên
(Hạc nơi vũng nước, chim le nơi bãi cát mang (vẻ đẹp) đến
cho ta thưởng thức
Cây mai bên sông, cây liễu trên đê vì ai mà quấn quýt)
(Ninh Minh giang giải lãm)
Qua lầu Hoàng Hạc - địa danh nổi tiếng gắn liền với bài thơ của
Thôi Hiệu, nơi từng khiến tiên thi Lý Bạch phải quẳng bút, Lê Quang Định
vẫn có những ý thơ tươi tắn. Ông không nhìn cảnh để thấm thía ý nghĩa
còn - mất trong đời hay suy tư về sự nhỏ nhoi của kiếp người giữa mênh
mông không gian, vô định thời gian mà để thú vị nhận ra những cuộc hội
ngộ giữa quá khứ và hiện tại, giữa con người với thiên nhiên. Trong con
mắt thi nhân, quá khứ không vĩnh viễn mất đi:
Hàn phi tích cổ Viêm tưu viễn
Nhân cảnh tao phùng hữu thử quan
(Cánh hạc bay trong tích xưa, miền Viêm bang xa xôi
Người và cảnh gặp gỡ nên có cuộc tham quan này)
(Đăng Hoàng Hạc lâu tác)
Cảnh vẫn thế nhưng con người thì mới, chính vì vậy lầu Hoàng Hạc
sẽ còn là nơi khơi nguồn thi hứng cho muôn đời. Luôn đặt mình vào giữa
thiên nhiên, thanh thản an nhiên là trạng thái thường trực trong tâm hồn Lê
Quang Định. Những trách nhiệm không còn là gánh nặng, chúng còn khiến
cảm xúc thi nhân thăng hoa. Nhà thơ nhiều lần tự nhận mình là người nhàn.
Vẻ nhàn của ông khác người lánh xa mọi ràng buộc hay đứng trên cuộc đời,
nó toát lên từ sự đón nhận thế giới xung quanh với tất cả tâm hồn khoáng
đạt:
Nhất phiến tinh tra vạn lý san
Càn khôn vô xứ bất vi nhàn
(Một mảnh bè sao vượt qua vạn ngàn sông núi
Đất trời đâu chẳng là chốn thanh nhàn của ta)
(Hựu thứ Cấn Trai vận)
Sự thư thái, an nhiên không tỏa ra từ cảnh mà từ lòng người. Bên
cạnh tìm kiếm, Lê Quang Định còn tạo dựng không gian cho chính mình.
Thơ viết về thiên nhiên cảnh vật là phần thơ có giá trị nhất trong
Hoa Nguyên thi thảo. Lê Quang Định hiện diện trong thơ như một nghệ sĩ
với tâm hồn giàu rung cảm trước cuộc sống, bút lực dồi dào và cách tạo
hình đa dạng, táo bạo. Hoa Nguyên thi thảo có nhiều tứ thơ mới lạ, bất ngờ,
hồn nhiên nhưng không thô mộc, trau chuốt mà không khuôn sáo, sắp
đặt… Ngòi bút biến hoá, mềm mại với những đường nét sương khói, trẻ
trung khi khắc họa các cảnh sinh hoạt đời thường, phóng túng, mãnh liệt
lúc tái hiện các bức tranh hùng vĩ, … là sự thể hiện những cung bậc cảm
xúc khác nhau của hồn thơ Lê Quang Định. Thi nhân thổi linh hồn vào
thiên nhiên bằng một chút đa tình, một chút tinh nghịch, một chút táo bạo,
làm bừng sáng vẻ đẹp tinh khôi, mát mẻ của một buổi sáng nơi thôn quê:
Thôn cô trang địa diện
Dã tẩu thế sơn đầu
(Cô gái làng trang điểm mặt đất
Ông lão nhà quê sửa đầu cho núi)
(Tiêu Tương chu hành tạp hứng: Triêu họa hứng)
Ý thơ tự nhiên, trong trẻo. Sự có mặt của con người đã điểm tô kỳ
diệu cho cảnh sắc. Rung cảm trước những chất thơ từ cái đời thường nhất
là điều không thường gặp trong truyền thống văn học trung đại Việt Nam.
Nó chỉ có khi tâm hồn người nghệ sĩ chân thành với tình yêu cuộc sống.
Lê Quang Định để lại cho thơ ca Việt Nam những thi phẩm miêu tả thiên
nhiên tuyệt đẹp, in dấu một tâm hồn thơ đầy ắp tin yêu. Các bài thơ là sự
lưu giữ những phút giây đẹp đẽ của đất trời vạn vật từ tâm hồn một con
người tha thiết gắn bó với sự sống.
Giống như các sứ tập khác, Hoa Nguyên thi thảo cũng gửi gắm nhiều
tâm tình của Lê Quang Định trên chặng hành trình xa quê. Nhà thơ đất Gia
Định luôn ý thức ghi lại diễn biến tâm hồn mình trong mỗi thời điểm, cảnh
huống: đêm Trừ tịch, ngày Nguyên tiêu, ngày Thất tịch, đêm Trùng cửu,
tết Nguyên Đán, tết Đoan Ngọ, ngày giỗ mẹ hoặc đơn giản chỉ là một đêm
lạnh không ngủ được. Tâm tình của Lê Quang Định trong thơ nghiêng về
những tình cảm đời thường, gần gũi như tình cảm gia đình, tình cảm với
quê hương đất nước, ít có suy tư, trăn trở về lý tưởng, trách nhiệm, về nhân
tình thế thái… Trong Hoa Nguyên thi thảo, cảm xúc về gia đình đã tạo nên
những bài thơ có chiều sâu, đằm thắm nhất của Lê Quang Định. Thi nhân
thường xuyên nghĩ về ơn cha nghĩa mẹ, tự nhủ mình chưa làm tròn trách
nhiệm một người con. Đôi câu thơ thoáng chút day dứt, cái day dứt hiếm
hoi giữa những vần thơ thanh thản, lạc quan, tin tưởng tràn đầy nhưng
chúng không tạo nên ấn tượng nặng nề. Ở Lê Quang Định, không có mâu
thuẫn giữa tình nhà - việc nước khiến nhà thơ phải lựa chọn làm trung thần
hay hiếu tử. Có thể nói thơ đi sứ của ông không phải là thơ tâm sự. Nhà
thơ ít khi đối diện chỉ với riêng mình ngay cả trong những hoàn cảnh, thời
khắc rất dễ khơi gợi tâm trạng suy tư. Xung quanh thi nhân thường xuyên
là thiên nhiên cảnh vật và bè bạn, bản thân ông bao giờ cũng có điểm tựa
vững chắc là niềm kiêu hãnh của một sứ thần. Chúng nâng đỡ tâm hồn,
khiến Lê Quang Định luôn cảm nhận được ý nghĩa tốt đẹp của những
tháng ngày xa quê hương, gia đình. Điểm nhấn khiến tâm tình thi nhân
trong thơ không nhạt nhoà, sáo rỗng chính ở cách bộc lộ tự nhiên, giản dị,
ít tô vẽ. Các bài thơ không gây ấn tượng về sự dồn nén cảm xúc mà chỉ
như lưu lại những khoảnh khắc nội tâm của con người.
Ở Hoa Nguyên thi thảo, những bài thơ đề tặng, đáp tặng, tiễn biệt
chiếm số lượng đáng kể. Không tính đến các thi phẩm Lê Quang Định viết
từ cảm xúc khi chia tay những người bạn nơi quê nhà, thơ tặng bạn bè mới
quen của ông chiếm tới 13/70 bài. Song song với cảm hứng từ thiên nhiên,
vạn vật, gần như qua mỗi miền đất, thi nhân đều tìm thấy bạn tâm giao. Họ
là những viên quan địa phương có tâm hồn đẹp, tấm lòng thanh sạch. Thơ
bang giao của Lê Quang Định không phải thứ thơ tiêu khiển đơn thuần mà
chứa đựng nhiều cảm xúc. Toát lên ở đây một tâm hồn thơ phóng khoáng,
tự nhiên mà không xuề xòa, mộc mạc, bay bổng nhưng vẫn chân thành. Từ
những bài thơ không phải cho riêng mình mà viết để trò chuyện, gắn kết các
mối quan hệ, Lê Quang Định đã khẳng định được bản lĩnh thơ ca một thi sĩ
triều Nguyễn. Từ ngữ hoa mĩ, hình ảnh bóng bảy, bút pháp ước lệ được sử
dụng thay cho cách diễn đạt giản dị, tạo nên những vần thơ như châu ngọc
nảy đầu ngọn bút, chứa đựng cả hương thơm và ánh sáng. Khó có cách nói
nào bay bổng mà vẫn ý nhị, sâu sắc khi nói về những tâm tình ly biệt hơn
cách thi nhân nói bằng âm thanh, đường nét:
Sổ thanh ban mã tê phương thảo
Nhất phiến cô phàm quải tịch vân
(Vài tiếng ngựa hí dài trên bãi cỏ thơm
Một cánh buồm cô đơn đeo áng mây chiều)
(Biệt Nam Ninh phân phủ Hoàng Đức Minh)
Hay:
Nhất phiến tình vân mộ sắc nùng
Tiêu tiêu hà thượng mã tê phong
Trà đương bôi tửu thi đương ngoại
Hương ái Từ Châu liễu mạch trung
(Một mảnh mây trời in đậm sắc chiều
Trên sông gió thổi ào ào như tiếng ngựa hí
Cốc trà thay cho chén rượu, câu thơ thay cho lời nói
Hương thơm từ những rặng liễu vương vấn khắp đất Từ Châu)
(Đáp tiễn đoản tống Hà Gian phân phủ Lí Phụng Thụy)
Tiếng ngựa hí mới là những tín hiệu ban đầu báo một cuộc chia
tay vậy mà trong sắc mây trời, cây cỏ tình ly biệt đã in đậm. Một bức
tranh đẹp có thiên nhiên và bản thân con người điểm tô, đó là vẻ đẹp
thấm đẫm trang thơ Lê Quang Định.
Người xưa quan niệm thơ là tiếng nói của chí. Người cùng thì thơ
thường ai oán, bi thiết, người đạt thì thơ nhàn tản, khoáng đạt. Lê Quang
Định là người đạt trong đời. Ông thể hiện mình trong thơ ca với tâm thế
ung dung, thanh thản, không chút lo âu, băn khoăn về nhân tình thế sự, về
còn mất ở đời. Ngô Lễ Khê đã nhận ra điều này khi bình bài Tầm Châu dạ
bạc: “Người áo gấm ngồi xa, tuy ở nơi non cùng thuỷ tận vẫn có thể có
cảm hứng làm thơ, người vận rủi thì trái lại, tuy cảnh đẹp tiết lành, cũng
khó mở miệng cuời. Ngay trước Bạch Hương Sơn (Bạch Cư Dị) đêm đậu
thuyền ở bến Tầm Châu có khách, có rượu, có trăng sáng chiếu lòng sông,
có người thiếu phụ đánh đàn tì bà, phong lưu đẹp đẽ biết bao vậy mà áo
xanh lệ ướt, không ngăn nổi nỗi đau lòng. Sứ công đêm đậu thuyền ở Tầm
Châu lại thấy đèn ở thuỷ các, tiếng mõ của tuần sông, bóng nhạn lật trên
tuyết tàn, tiếng kèn lọt vào cửa bồng se sắt, hiu quạnh biết bao mà vẫn
mộng vào thềm ngọc, lòng trung canh cánh. Cùng gặp đất này, giờ này mà
xu hướng mỗi người mỗi khác. Đấy là do Hương Sơn là cùng quan và Sứ
công là đạt quan vậy. Người cùng ở cô độc sinh đau buồn cho nên Tỳ bà
hành lời dài mà oán sâu; người đạt chí ở vua ở nước cho nên bài thơ này tứ
rộng rãi, nhàn nhã, không tốn bút lực”. Không chỉ hoà hợp với cảnh, Lê
Quang Định còn tìm thấy cả sự gắn kết với con người. Ở những bài thơ
ứng khẩu thù tạc, ngoài màu sắc ngoại giao có phần hơi khoa trương,
người đọc có thể nhận thấy một tâm hồn thân thiện, cởi mở và tư thế chủ
động tự tin của thi nhân. Sự tri âm, đồng cảm ngay từ lần đầu tiếp kiến là
cảm giác Lê Quang Định thường có với những người bạn. Viết cho ông họ
Phạm huyện Quế Lâm, đề quạt tặng ông họ Từ, tặng Tri huyện Tương
Đàm là Lục Dự, đáp tặng Viên ngoại Hán Dương là Lang Uông…, thi
nhân đều khẳng định:
Mạc hiềm sơ viễn tình nan thoại
Bản diện tương phùng tự cựu tri
(Chớ hiềm sơ giao khó giãi bày tấm tình
Mới gặp mặt mà tựa như quen biết từ lâu)
(Tặng Lâm Quế huyện Phạm lão da)
Giải tương thanh khí tao phùng dị
(Gặp nhau cùng thanh khí hiểu nhau dễ dàng)
(Đáp tặng Hán Dương viên ngoại Lang Uông)
Vẫn biết thơ đề tặng thường khoa trương, nhưng tiếng thơ hào sảng
của Lê Quang Định thực sự đã thể hiện một tâm hồn dễ bắt nhịp, giao cảm
với đời.
Về mặt hình thức, toàn bộ thi tập của Lê Quang Định là những bài
Đường luật được làm theo ba thể ngũ ngôn bát cú, thất ngôn tứ tuyệt và
phần lớn là thất ngôn bát cú. Thơ Lê Quang Định không có nhiều phá
cách. Tuy vậy, sáng tác của ông vẫn mang vẻ đẹp tự do, phóng khoáng. Nó
toát lên từ tâm thế tự tin, kiêu hãnh, từ tâm hồn tràn trề tình yêu cuộc sống,
từ ý thức một sứ thần nước nhỏ nhưng không chút mặc cảm tự ti trên xứ
người. Mỗi bài thơ giống như một bức họa được chủ yếu tạo nên bằng màu
sắc, đường nét, ánh sáng. Bóng dáng chủ thể trữ tình hoặc hoàn toàn ẩn
phía sau hoặc nếu có xuất hiện thì tham gia trực tiếp vào bức họa như một
hình ảnh sống động, hài hòa. Ở phần lớn các bài thơ, hai câu kết thường
thực hiện chức năng hoặc nối kết chủ thể trữ tình với khung cảnh đã được
tạo dựng ở sáu câu đầu. Quan sát và thu nhận những bức tranh rộng lớn,
tươi đẹp, bao giờ Lê Quang Định cũng cảm thấy tâm hồn lớn hơn, niềm
vui rộng mở hơn. Và ông hướng vào lòng mình không để tìm sự khác biệt
với ngoại giới mà để tìm kiếm những âm vang, nhịp điệu tương đồng.
Hướng vào nội giới ở các câu kết trong Hoa Nguyên thi thảo là một cách
Đăng ký:
Bài đăng (Atom)