tg223

Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
ngời đợc bảo hiểm, ngời tham gia bảo hiểm và ngời thụ hởng quyền lợi bảo
hiểm. Nội dung này sẽ đợc tiếp tục làm rõ trong phần hợp đồng BHNT.
2.4. Phí bảo hiểm nhân thọ chịu tác động tổng hợp của nhiều nhân tố, vì
vậy quá thị trờngình định phí khá phức tạp.
Theo tác giả Jean-Claude Harrari sản phẩm bảo hiểm nhân thọ không gì
hơn chính là kết quả của một tiến trình đầy đủ để đa sản phẩm đến công
chúng. Trong tiến trình này, ngời bảo hiểm phải bỏ ra rất nhiều chi phí để
tạo nên sản phẩm nh : chi phí khai thác, chi phí quản lý hợp đồng.
Nhng những chi phí đó mới chỉ là một phần để cấu tạo nên giá cả sản
phẩm BHNT ( tính phí BHNT ), một phần chủ yếu khác lại phụ thuộc vào:
+ Độ tuổi của ngời đợc bảo hiểm
+ Tuổi thọ bình quân của một con ngời
+ Số tiền bảo hiểm
+ Phơng thức thanh toán
+ Lãi suất đầu t
+ Tỷ lệ lạm phát và thiểu phát của đồng tiền
Điều đó khác với việc định giá cả của một chiếc ô tô. Chiếc ô tô là sản
phẩm của một dây truyền sản xuất, để sản xuất ra nó, ngời ta phải chi ra rất
nhiều khoản chi phí nguyên, nhiên, vật liệu, chi phí lao động sống, khấu hao
tài sản cố định v.v Những khoản chi này là những khoản chi phí thực tế
phát sinh và thực chất chúng là những khoản chi phí đầu vào đợc hoạch
toán một cách chi tiết, đầy đủ và chính xác để thực hiện cho quá trình định
giá. Thế nhng, khi định giá phí BHNT, một số yếu tố nêu trên phải giả định,
nh: Tỷ lệ chết, tỷ lệ huỷ bỏ hợp đồng, lãi suất đầu t, tỷ lệ lạm phát v.v Vì
thế, quá trình định phí ở đây rất phức tạp, đòi hỏi nắm vững đặc trng của mỗi
loại sản phẩm, phân tích dòng tiền tệ, phân tích đợc chiều hớng phát triển của
mỗi sản phẩm trên thị trờng nói chung.
2.5. Bảo hiểm nhân thọ ra đời và phát trển trong những điều kiện kinh tế-
xã hội nhất định.
7
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
ở các nớc kinh tế phát trển, BHNT đã ra đời và phát triển hằng trăm năm
nay. Ngợc lại có một số quốc gia trên thế giới hiện nay vẫn cha triển khai đợc
BHNT, mặc dù ngời ta hiểu rất rõ vai trò và lợi ích của nó. Để lý giải vấn đề
này, hầu hết các nhà kinh tế đều cho rằng, cơ sở chủ yếu để BHNT ra đời và
phát trển là điều kiện kinh tế- xã hội phải phát trển.
*Những điều kiện kinh tế nh:
+ Tốc độ tăng trởng của tổng sản phẩm quốc nội (GDP),
+ Tổng sản phẩm quốc nội tính bình quân 1 đầu ngời dân
+ Mức thu nhập của dân c
+ Tỷ lệ lạm phát của đồng tiền
+ Tỷ giá hối đoái
*Những điều kiện xã hội bao gồm
+ Điều kiện về dân số
+ Tuổi thọ bình quân của ngời dân
+ Trình độ học vấn
+ Tỷ lệ tử vong của trẻ sơ sinh

8
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
Điều kiện xã hội để phát trển bảo hiểm nhân thọ ở một số nớc
châu á
Nớc
Tuổi thọ
bình quân
của ngời
dân
Tỷ lệ tử
vong trẻ
sơ sinh(%)
Số dân
trên 1 bác
sĩ
Tỷ lệ ngời dân
biết chữ(%)
1. Việt Nam
2. Nhật Bản
3. Singapore
4. Malaixia
5. Thái Lan
6. Philippin
7. Inđônêxia
8. Trung Quốc
9. An Độ
10.Hàn Quốc
67
79
74
71
69
65
60
70
60
65
38
5
6
15
27
41
74
38
90
9
2.854
608
822
2.701
5.080
8.117
7.028
1.012
2.459
712
90
99
91
79
93
90
77
73
52
95
( Nguồn: Bộ tài chính Việt Nam- 1996)
Ngoài điều kiện kinh tế- xã hội, thì môi trờng pháp lý cũng ảnh hởng
không nhỏ đến sự ra đời và phát triển của BHNT. Thông thờng ở các nớc,
luật kinh doanh bảo hiểm, các văn bản, quy định có tính pháp quy phải ra đời
trớc khi ngành bảo hiểm phát triển. Luật bảo hiểm và các văn bản có liên
quan sẽ đề cập cụ thể đến các vấn đề, nh : Tài chính, đầu t, hợp đồng, thuế
v.v Đây là những vấn đề mang tính chất sống còn cho hoạt động kinh doanh
BHNT. Chẳng hạn ở một số nớc phát triển nh : Anh, Pháp, Đức v.v Nhà n-
ớc thờng tạo điều kiện thuận lợi cho BHNT phát triển bằng cách có chính
sách thuế u đãi. Mực đích là nhằm tạo ra cho các cá nhân cơ hội để tiết kiệm,
tự mình lập nên quỹ hu trí, từ đó cho phép giảm bớt phần trợ cấp từ nhà nớc.
9
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
Mặt khác, còn đẩy mạnh đợc quá trình tập trung vốn trong các công ty bảo
hiểm để từ đó có vốn dài hạn đầu t cho nền kinh tế. Cũng vì những mục đích
trên, Mà một số nớc châu á nh: ấn Độ, Hồng Kông, Singapore không đánh
thuế doanh thu đối với các nghiệp vụ BHNT. Sự u đãi này là đòn bảy tích cực
để BHNT phát triển.
II, Vai trò của BHNT
1.Đối với từng các nhân gia đình
Xét trên khía cạnh tinh thần, tham gia BHNT thể hiện sự quan tâm, lo lắng
của ngời chủ gia đình đối với những ngời phụ thuộc, của cha mẹ đối với con
cái làm cho tình cảm gia đình thêm keo sơn, thắm thiết và hạnh phúc. Đồng
thời, BHNT còn góp phần đảm bảo ổn định cuộc sống cho các cá nhân và gia
đình bằng sự hỗ trợ về tài chính khi không may họ gặp phải rủi ro. Từ đó,
BHNT là chỗ dựa tinh thần cho mọi ngời dân giúp họ yên tâm lao động và
sản xuất.
Mặt khác, BHNT còn góp phần rất lớn để từng gia đình thực hiện kế hoạch
tài chính thông qua tiết kiệm, tạo quỹ giáo dục giành cho con cái, có tiền chi
dùng khi về hu v.v Từ cơ chế thu phí các doanh nghiệp BHNT buộc họ phải
thực hiện tiết kiệm thờng xuyên và có kế hoạch nhờ khoản phí bảo hiểm họ
phải đóng định kỳ.
2.Đối với cơ quan và doanh nghiệp.
Bảo hiểm nhân thọ đã góp phần ổn định sản xuất và tài chính cho các
doanh nghiệp, khi không may những ngời chủ chốt trong doanh nghiệp bị
chết hoặc bị thơng tật toàn bộ vĩnh viễn. Bởi vì, khi điều đó xẩy ra, doanh
nghiệp sẽ nhận đợc một khoản tiền đủ lớn để đào tạo hoặc thuê mớn ngời
khác thay thế, đồng thời giải quyết ngay đợc hậu quả khi ngời chủ chốt
không thể tiếp tục làm việc, tránh tình trạng xáo trộn lớn đối với doanh
nghiệp .
10
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
Khi ngời chủ sử dụng lao động tham gia BHNT cho ngời lao động của
mình thì không những quyền lợi của ngời lao động tăng lên mà còn thể hiện
đợc sự quan tâm, lo lắng của họ đối với ngời làm công. Từ đó làm giảm bớt
khoảng cách, xoa dịu mâu thuẫn giữa chủ và thợ, kích thích ngời lao động
gắn bó hơn với doanh nghiệp và làm việc hiệu quả hơn, mang về cho doanh
nghiệp nhiều ích lợi hơn.
3.Đối với xã hội
Một trong những vai trò của BHNT đối với xã hội chính là nâng coa phúc
lợi cộng đồng. Khi tham gia BHNT tức là ngời dân đã tuân theo quy luật số
đông - rủi ro của họ sẽ đợc san sẻ cho nhiều ngời. Mặt khác, cuộc sống của
ngời dân khi về già gặp không ít khó khăn, với sự ra đời của BHNT đặc biệt
là sản phẩm liên kim nhân thọ sẽ giảm bớt một phần nỗi lo âu về tài chính
của họ, bớt đi gánh nặng trách nhiệm của con cái và xã hội .
Không thể không đề cập tới vai trò tập chung mọi nguồn vốn nhàn rỗi
trong dân chúng của BHNT . Mỗi các nhân mua BHNT là một cách tự bảo vệ
mình, đồng thời còn tạo ra một quỹ tiết kiệm cho mình. Đối với doanh
nghiệp BHNT thì mỗi một quỹ tiết kiệm góp lại thành quỹ bảo hiểm tập
trung một quỹ đầu t dài hạn, đầu t vào nhiều lĩnh vực khác nhau của nền
kinh tế. Cũng từ đó làm tăng nhu cầu tuyển dụng lao động của các ngành,
tạo công ăn việc làm cho ngời lao động tránh hiện tợng lãng phí nguồn nhân
lực. Ngoài ra, bản thân sự ra đời và phát triển của các doanh nghiệp BHNT
cũng đã giải quyết công ăn việc làm cho rất nhiều ngời, chính là mạng lới đại
lý rộng khắp và ngày càng ra tăng không ngờng của các doanh nghiệp này.
III. Các loại hình BHNT cơ bản.
ở tất cả các nớc trên thế giới có 3 loại hình BHNT cơ bản sau:
+ Bảo hiểm trong trờng hợp sống
+ Bảo hiểm trong trờng hợp chết
+ BHNT hỗn hợp
11
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
Ngoài ra, ngời bảo hiểm còn áp dụng các điều khoản bổ sung cho cho các
loại hợp đồng BHNT cơ bản nh: bảo hiểm tai nạn, bảo hiểm sức khoẻ, bảo
hiểm không nộp phí khi thơng tật toàn bộ vĩnh viễn do tai nạn v.v
1. Bảo hiểm trong trờng hợp chết.
Đây là loại hình phổ biến nhất trong BHNT và đợc chia thành hai nhóm :
bảo hiểm tử kỳ và bảo hiểm nhân thọ trọn đời.
Bảo hiểm tử kỳ.
Bảo hiểm tử kỳ hay còn gọi là bảo hiểm sinh mạng có thời hạn, tiến hành
bảo hiểm cho cái chết xẩy ra bất cứ lúc nào trong thời hạn có hiêu lực của
hợp đồng. Nếu cái chết không xẩy ra trong thời hạn đó thì nhà bảo hiểm
không có nghĩa vụ phải thanh toán bất kỳ một khoản nào cho bên mua bảo
hiểm.
Còn ngợc lại, nếu cái chế xẩy ra trong thời hạn có hiệu lực của hợp đồng
thì nhà bảo hiểm chi trả STBH mà hai bên đã thoả thuận cho ngời thụ hởng
quyền lợi bảo hiểm đã đợc chỉ định.
* Loại hình bảo hiểm này có một số đặc điểm chính sau:
+ Thời hạn bảo hiểm luôn xác định
+ Mớc phí bảo hiểm thấp nhất vì không phải lập ra quỹ tiết kiệm cho
ngời đợc bảo hiểm
+ Quyền lợi và trách nhiệm mang tính tạm thời
* Bảo hiểm tử kỳ đợc triển khai nhằm đạt đợc nhiều mục đích khác nhau:
+ Đảm bảo chi phí mai táng, chôn cất hồi hơng
+ Đảm bảo cuộc sống cho gia đình, ngời thân trong một khoảng thời
gian ngắn
+ Giúp gia đình trả nợ và thanh toán các khoản vay thế chấp
* Bảo hiểm tử kỳ còn đợc đa dạng hoá thành các loại hình sau:
+ Bảo hiểm tử kỳ cố định : có mức phí bảo hiểm và số tiền bảo hiểm
không thay đổi trong suốt thời gian có hiệu lực của hợp đồng
12
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
+ Bảo hiểm tử kỳ có thể tái tục : loại này có thể đợc tái tục vào ngày kết
thúc hợp đồng và không yêu cầu có thêm bằng chứng nào về sức khoẻ của
ngời đợc bảo hiểm nhng có sự giới hạn về độ tuổi
+ Bảo hiểm tử kỳ có thể chuyển đổi : ngời tham gia bảo hiểm tử kỳ sau
đó có quyền chuyển đổi sang loại hình khác mà nhà bảo hiểm vẫn phải chấp
nhận.
+ Bảo hiểm tử kỳ có một số bộ phận STBH giảm dần: Mục đích của loại
hình này là giúp ngời tham gia mua hàng trả góp
+ Bảo hiểm tử kỳ có STBH tăng dần : Nhằm mục đích khắc phục tình
trạng lạm phát của đồng tiền.
+ Bảo hiểm tử kỳ thu nhập gia đình: Nhằm đảm bảo thu nhập cho một
gia đình khi không may ngời trụ cột trong gia đình bị chết
+ Bảo hiểm tử kỳ thu nhập gia đình tăng lên : Loại này không những
khắc phục tình trạng lạm phát mà còn tính đến mức chi tieu của gia đình
ngày một tăng lên
+Bảo hiểm tử kỳ có điều kiện : loại này đáp ứng một số điều kiện mà hai
bên thoả thuận
Bảo hiểm nhân thọ trọn đời
BHNT trọn đời ( hay còn gọi là bảo hiểm trờng sinh) cam kết cho ngời
tham gia bảo hiểm đến khi chết. Loại hình bảo hiểm này có một số đặc điểm
cơ bản sau:
+ Thời hạn bảo hiểm không xác định
+ STBH trả một lần khi ngời đợc bảo hiểm chết bất cứ lúc nào.
+ Phí bảo hiểm của loại này lớn hơn của bảo hiểm tử kỳ
+ Phí đóng định kỳ và không thay đổi trong suốt quá trình bảo hiểm
* BHNT trọn đời đợc triển khai nhằm thoả mãn nhiều mục đích khác
nhau:
+ Đảm bảo cuộc sống của gia đình và ngời thân sau cái chết của ngời đ-
ợc bảo hiểm
+ Giữ gìn tài sản cho thế hệ sau
13
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
+Mua sắm tài sản cho gia đình và ngời thân theo kế hoạch đã định trớc
+ Tiết kiệm
* Hiện nay BHNT trọn đời cũng đợc đa dạng hoá theo các loại hình sau
đây
+ BHNT trọn đời phi lợi nhuận : loại này có mức phí và STBH cố định
suốt cuộc đời. Vì vậy, khi thanh toán STBH cho ngời thụ hởng quyền lợi bảo
hiểm, họ đợc chia một phần lợi nhuận nh đã thoả thuận.
+ BHNT trọn đời đóng phí liên tục: loại này yêu cầu ngời đợc bảo hiểm
phải đóng phí liên tục cho đến khi qua đời. Cũng vì thế nên số phí phải đóng
hằng năm sẽ thấp hơn so với loại hợp đồng khác và mức phí này bằng nhau
qua các năm .
+ BHNT trọn đời tính phí một lần: Đây là loại hình bảo hiểm mà ngời
tham gia chỉ đóng phí một lần khi ký hợp đồng, còn ngời bảo hiểm phải đảm
bảo chi trả bất cứ lúc nào khi cái chết của ngời đợc bảo hiểm xuất hiện. Do
vậy, khoản phí đóng một lần là khá lớn làm cho số lợng ngời tham gia còn
hạn chế. Loại hợp đồng này rất cổ điển và cho đến nay nó vẫn đợc sử dụng để
đáp ứng nhu cầu của ngời có thu nhập cao trong xã hội
+ BHNT trọn đời quy định số lần đóng phí bảo hiểm: loại này không đòi
hỏi ngời đợc bảo hiểm phải đóng phí liên tục hay một lần mà quy định rõ số
lần đóng phí bảo hiểm ví dụ nh: đóng làm 5 lần, 10 lần hoặc đóng đến một
độ tuổi quy định chẳng hạn : 60 tuổi hoặc 65 tuổi Tổng số phí mỗi lần
đóng phụ thuộc vào số lần đóng phí. Nếu ngời đợc bảo hiểm chết trớc khi kết
thúc thời hạn đóng phí thì quyền lợi bảo hiểm sẽ đợc thanh toán cho ngời thụ
hởng bảo hiểm và không phải trả thêm các khoản phí còn cha nộp. Loại hợp
đồng này rất phù hợp với những ngời sau khi nghỉ hu, thu nhập giảm việc tiếp
tục dóng phí bảo hiểm là một gánh nặng đối với họ trong khi họ vẫn có nhu
cầu đợc bảo hiểm.
14
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
2. Bảo hiểm trong trờng hợp sống
Bảo hiểm trong trờng hợp sống hay còn gọi là bảo hiểm sinh kỳ, là loại
hình bảo hiểm mà thực chất là ngời bảo hiểm cam kết chi trả những khoản
tiền đều đặn trong một khoảng thời gian xác định hoặc trong suốt cuộc đời
ngời tham gia bảo hiểm. Nếu ngời đợc bảo hiểm chết trớc ngày đến hạn
thanh toán thì sẽ không đợc chi trả bất cứ một khoản tiền nào
* Bảo hiểm sinh kỳ có một số đặc điểm chính sau
+ Thời hạn bảo hiểm có thể xác định ( gọi là liên kim nhân thọ tạm
thời), có thể không xác định ( gọi là liên kim nhân thọ trọn đời )
+ Phí bảo hiểm đóng một lần
+STBH đợc chi trả nhiều lần nên còn gọi là trợ cấp định kỳ
* Loại bảo hiểm này nhằm thoả mãn những mục đích sau
+ Đảm bảo cuộc sống khi về già hoặc về hu
+ Đảm bảo thu nhập cố định sau khi hết tuổi lao động
+ Giảm nhẹ gánh nặng phụ thuộc vào con cáivà phúc lợi xã hội khi về
già.
3. Bảo hiểm nhân thọ hỗn hợp
Thực chất của loại hình bảo hiểm này là bảo hiểm cả trong trờng hợp ng-
ời đợc bảo hiểm bị tử vong và ngay cả khi còn sống. Vì hai yếu tố tiết kiệm
và rủi ro đan xen nhau nên nó đợc áp dụng rộng rãi hầu hết các nớc trên thế
giới .
Bảo hiểm nhân thọ hỗn hợp có một số đặc điểm chính sau:
+ Thời hạn bảo hiểm luôn xác định
+ Số tiền bảo hiểm đợc trả một lần khi có các sự kiện bảo hiểm xẩy ra
( ngời bảo hiểm chết hoặc khi đáo hạn hợp đồng mà ngời đợc bảo hiểm còn
sống)
+ Phí bảo hiểm thờng đóng định kỳ và không thay đổi trong suốt thời
hạn bảo hiểm .
+ Có thể đợc chia lãi hoặc có thể đợc hoàn phí khi không có điều kiện
tiếp tục tham gia
15
Website: http://www.docs.vn Email : lienhe@docs.vn Tel (: 0918.775.368
+ Khách đông và có thể ở mọi lứa tuổi, loại hình bảo hiểm này đợc triển
khai và nhằm nhiều mục đích khác nhau
+ Đảm bảo cuộc sống cho gia đình và ngời thân
+ Thực hiện tiết kiệm từ ngân sách gia đình để tạo lập quỹ gia đình cho
con cái, mua sắm tài sản
+ Dùng làm vật thế chấp vay vốn hoặc khởi nghiệp kinh doanh
Khi triển khai BHNT hỗn hợp, các công ty bảo hiểm có thể đa dạng hoá
loại sản phẩm này bằng các hợp đồng có thời hạn khác nhau, hợp đồng phi
lợi nhuận, có lợi nhuận , và các loại hợp đồng khác tuỳ theo tình hình thực tế.
4.Các điều khoản bổ sung
Thực chất các điều khoản bổ sung không phải là BHNT vì không phụ
thuộc vào sinh mạng, cuộc sống và tuổi thọ của con ngời mà bảo hiểm các
rủi ro khác có liên quan đến con ngời, đợc công ty BHNT triển khai nhằm
mục đích tăng thêm quyền lợi cho khách hàng để lôi kéo họ cạnh tranh với
các đối thủ khác, thực hiện đa dạng hoá sản phẩm cho phù hợp. Sở dĩ các
điều khoản bổ sung đợc coi là một trong những yếu tố để cạnh tranh vì chúng
có một đặc điểm nổi bật là nếu tách riêng thì mức phí bảo hiểm rất thấp,
không đáng kể. Vì thế, nếu triển khai bổ sung cho các loại hình BHNT thì
tổng phí có tăng lên nhng không đáng kể và khách hàng cảm giác là mình đ-
ợc hởng nhiều quyền lơị hơn. Vì thế họ sẵn sàng tham gia thêm các điều
khoản này khi đã ký kết hợp đồng bảo hiểm chính.
* Có những điều khoản bổ sung sau đây thờng hay đợc vận dụng.
4.1 Điều khoản bổ sung nằm viện và phẫu thuật:
Có nghĩa là nhà bảo hiểm cam kết chi trả các chi phí nằm viện và phẫu
thuật cho ngời đợc bảo hiểm khi họ ốm đau, thơng tích Tất nhiên là không
thuộc phạm vi loại trừ bảo hiểm. Mục đích điều khoản bảo hiểm này thờng
nhằm trợ giúp ngời tham gia nhẹ gánh nặng chi phí trong điều trị phẫu thuật.

16

Xem chi tiết: tg223