quản lý giáo dục đang tập trung nâng cao năng lực quản lý mà trong đó chú trọng
đến công tác kiểm tra hoạt động dạy học nhằm nắm được thực trạng chất lượng học
sinh hiện nay trong nhà trường, tìm nguyên nhân để khắc phục “căn bệnh thành
tích”, xóa bỏ hiện tượng ngồi nhầm lớp của học sinh. Đồng thời qua đó các nhà
quản lý cũng đánh giá được năng lực sư phạm của đội ngũ giá
o viên để có biện
pháp nâng cao tay nghề, chuẩn hóa cho đội ngũ này và từng bước đưa đơn vị mình
đạt được các mục tiêu đã đề ra.
Hiện nay, công tác kiểm tra hoạt động dạy học ở các cấp học của Cần Thơ
nói chung và quận Ninh Kiều nói riêng, đang được các cấp lãnh đạo quan tâm chỉ
đạo thực hiện theo tinh thần đổi mới. Việc đổi mới cơ chế và phương thức quản l
ý
giáo dục theo hướng phân cấp hợp lý là nhằm phát huy được tiềm năng, sức sáng
tạo, tính chủ động và tự chịu trách nhiệm của các trường. Thông qua công tác kiểm
tra đánh giá bằng các biện pháp quản lý chặt chẽ sẽ nâng cao được chất lượng giáo
dục, đạt được các mục tiêu mà ngành đã đề ra. Trong các báo cáo tổng kết hàng
năm về công tác thanh - kiểm tra, Phòng GD&ĐT quận Ninh Kiều đã chỉ ra những
hạn chế như vẫn c
ó nơi chưa thực sự thấy rõ tầm quan trọng của công tác kiểm tra
nội bộ trường học nên còn buông lơi việc kiểm tra, hoặc kiểm tra đánh giá chung
chung, chiếu lệ Có những nơi còn chạy theo thành tích đã làm thay đổi kết quả,
che đậy những yếu kém, tô hồng thành tích. Điều đó đã cho thấy chất lượng thực
chất của việc dạy và học ở một số trường chưa đư
ợc khả quan. Bên cạnh đó hoạt
động này vẫn chưa được thống nhất đồng đều theo một tiêu chí chung cho tất cả các
trường nên chưa có sự “đều tay” khi đánh giá chất lượng giáo dục ở mỗi trường.
Chính vì vậy cần có nhận thức đúng đắn về vị trí và tầm quan trọng của việc kiểm
tra đánh giá hoạt động dạy học, có những giải phá
p khắc phục các nhược điểm
nhằm làm cho công tác này được thuận lợi, có tác dụng thiết thực và đạt hiệu quả
hơn.
Việc kiểm tra hoạt động dạy học là một vấn đề được nhiều người quan tâm vì
đây là một trong những công tác chính trong hoạt động của nhà trường. Đã có nhiều
đề tài nghiên cứu về công tác này ở các cấp học, các địa phương, nhưng đối với
quận Ninh Kiều thì vấn đề này còn hoàn toàn mới mẻ.
Từ những lý do nêu trên, tác giả chọn đề tài “Thực trạng kiểm tra hoạt động
dạy học trên lớp của hiệu trưởng trường THCS quận Ninh Kiều, thành phố Cần
Thơ” với hy vọng đóng góp cho việc đổi mới và nâng cao hiệu quả quản lý giáo dục
của địa phương.
2. Mục đích nghiên cứu
Xác định thực trạng việc kiểm tra h
oạt động dạy học trên lớp của hiệu trưởng
trường THCS quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ và đề xuất một số giải pháp nâng
cao hiệu quả công tác quản lý của hiệu trưởng.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Công tác quản lý của hiệu trưởng trường trung học cơ sở quận Ni
nh Kiều, TP
Cần Thơ.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Công tác kiểm tra hoạt động dạy học trên lớp của hiệu trưởng trường trung
học cơ sở quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ.
4. Giả thuyết khoa học
Theo nhìn nhận của tác giả, việc kiểm tra hoạt động dạy học trên lớp của
hiệu trưởng trường trung học cơ sở quận Ninh Kiều, thà
nh phố Cần Thơ nhìn chung
đang có sự chuyển biến tích cực. Tuy nhiên vẫn còn tồn tại một số hạn chế như việc
lập kế hoạch kiểm tra còn chung chung, chưa cụ thể và kiểm tra còn nặng tính hình
thức, thiếu hiệu quả. Nguyên nhân của các hạn chế này có thể là do các nhà quản lý
trường học còn quản lý theo “kinh nghiệm”, chưa nhận thức đúng rằng kiểm tra là
một chức năng c
hính của quản lý chứ không phải là biện pháp hỗ trợ cho quản lý.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Phân tích cơ sở lý luận về công tác kiểm tra hoạt động dạy học trên lớp
của hiệu trưởng các trường trung học cơ sở .
5.2. Khảo sát thực trạng việc kiểm tra hoạt động dạy học trên lớp của hiệu
trưởng trường trung học cơ sở quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ, từ đó làm rõ
nguyên nhân của thực trạng này.
5.3. Đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra hoạt động
dạy học ở các trường THCS quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ.
6. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
6.1. Phương pháp luận
- Dựa trên qua
n điểm lịch sử để tìm hiểu sự phát triển và quy luật của vấn đề.
- Dựa trên quan điểm hệ thống cấu trúc để làm rõ cơ sở lý luận của đề tài.
- Dựa trên quan điểm thực tiễn để làm rõ thực trạng mà đề tài đề cập đến.
6.2. Phương pháp nghiên cứu
6.2.1. Phương pháp nghiên cứu lý thuyết (phân tích và tổng hợp lý thuyết):
tham khảo các tài liệu, văn bản của Nhà Nước, của ngà
nh; các quy chế, điều lệ có
liên quan làm cơ sở lý luận cho đề tài.
6.2.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn:
- Quan sát sư phạm: dự giờ, dự họp tổ chuyên môn, đánh giá thi đua,
- Điều tra giáo dục: trưng cầu ý kiến, điều tra bằng phiếu (bảng hỏi dành cho
hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, tổ trưởng c
huyên môn, giáo viên, học sinh).
- Phỏng vấn, trò chuyện để khảo sát nguyên nhân, tham khảo giải pháp.
6.2.3. Phương pháp thống kê: xử dụng phần mềm SPSS để xử lý số liệu kết
quả điều tra.
7. Giới hạn của đề tài
Đề tài chỉ tập trung nghiên cứu công tác kiểm tra hoạt động dạy học trên lớp
của hiệu trưởng ở 6/10 trường THCS, cụ thể là các trường: Đoàn Thị Điểm, Lương
Thế Vi
nh, Tân An, Trần Ngọc Quế, Thới Bình, và An Hòa 1; không nghiên cứu các
hoạt động khác ở những trường này.
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VIỆC KIỂM TRA
HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC TRÊN LỚP CỦA
HIỆU TRƯỞNG TRƯỜNG THCS
1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu
1.1.1. Sơ lược tình hình nghiên cứu liên quan đến việc kiểm tra trong
quản lý và hoạt động dạy học trên thế giới
1.1.1.1. Trong hoạt động quản lý
Hoạt động quản lý là một hoạt động lâu đời nhưng lý thuyết về khoa học
quản lý lại mới xuất hiện trong xã hội hiện đại. Cho đến cuối thế kỷ 19, các nghiên
cứu và lý thuyết về khoa học quản lý c
òn rất mờ nhạt, chưa có một công trình tổng
hợp nào về nguyên tắc và kỹ thuật quản lý một cách đầy đủ. Trong giai đoạn này,
nhiều nhà nghiên cứu đã đã khái quát được các chức năng quản lý mà kiểm tra là
một trong những chức năng đó:
- F.W.Taylor là một trong những người đầu tiên đã đặt nền tảng cho các lý
thuyết quản lý hành chính, như: sự phân biệt rõ quyền hành và trách nhiệm, phân
biệt giữa hoạch định và hoạt động cụ thể, tổ chức các bộ phận c
hức năng, sử dụng
tiêu chuẩn để kiểm tra. Năm 1911, với tác phẩm “Các nguyên tắc quản lý một cách
khoa học”, ông đã đưa ra “hệ thống giám sát theo chức năng” để áp dụng vào quá
trình điều hành của nhà quản trị trong sản xuất. Quan điểm của ông chỉ xem kiểm
tra như một biện pháp của quyền lực để giúp cho các quản đốc “điều hành tiến độ
sản xuất, theo dõi thời gian và t
hao tác, duy trì kỷ luật” [12, tr.44]
- Bằng các nghiên cứu thực tiễn và lý luận, Henrry Fayol đã đưa ra các
nguyên tắc quản lý, qua đó ông nhấn mạnh rằng để thành công các nhà quản lý cần
hiểu rõ các chức năng quản lý cơ bản như hoạch định, tổ chức, điều khiển, kiểm tra.
Tuy nhiên ông không bàn sâu và
o các chức năng này (trong đó có việc kiểm tra) mà
chỉ tập trung cho việc áp dụng các nguyên tắc quản lý nhất định.
Kiểm tra trong hoạt động quản lý đã được nhiều tác giả sau này nghiên cứu
chuyên sâu hơn, đầy đủ các vấn đề hơn. Trong các công trình nghiên cứu về lý
thuyết khoa học quản lý, các tác giả đều đã có hẳn những chương mục rõ ràng bàn
về mọi khía cạnh của vấn đề kiểm tra trong quản lý hoặc có những nghiên cứu riêng
về kiểm tra trong quản lý, như Robert J. Mockler với tác phẩm “Diễn trình kiểm tra
quản trị” (The Management Control Process). Trong đó tác giả đã đưa ra khái niệm:
“Kiểm tra là một nỗ lực có hệ thống phản hồi thông tin, nhằm so sánh những thành
tựu thực hiện với định mức đã đề ra và để bảo đảm rằng những nguồn lực đã và
đang đư
ợc sử dụng có hiệu quả nhất, để đạt mục tiêu của đơn vị” [12, tr.287]. Các
tác giả Harold Koontz, Cyril O’Donnell, Heinz Weihrich trong tác phẩm “Những
vấn đề cốt yếu của quản lý” đã đưa ra những vấn đề sau:
- Mục đích kiểm tra nhằm “đo lường và chấn chỉnh sự hoạt động các bộ phận
cấp dưới để tin chắc rằng các mục tiêu và các kế hoạch để đạt mục tiêu này đã và
đang được hoà
n thành”. [24, tr. 541]
- Quá trình kiểm tra cơ bản: xây dựng các tiêu chuẩn, đo lường việc thực
hiện, điều chỉnh sai lệch.
- Phân cấp trong kiểm tra: việc kiểm tra còn thay đổi theo từng cấp bậc của
các nhà quản lý và họ phải có trách nhiệm đối với việc thực thi các kế hoạch. Công
việc kiểm tra cần phải được thiết kế theo các kế hoạch, các chức vụ, theo cá nhân
các nhà quản lý và t
heo cá tính của họ
- Nguyên tắc: khi kiểm tra cần vạch rõ những chỗ khác biệt tại các điểm thiết
yếu; kiểm tra cần phải khách quan, linh hoạt phù hợp với bầu không khí của tổ
chức, phải tiết kiệm
và phải dẫn đến tác động điều chỉnh.
- Văn hóa kiểm tra: phương Đông chú trọng đến hình thức tự kiểm tra, mang
tính giúp đỡ nhau sửa chữa khuyết điểm, hoàn thành công việc tập thể trong khi
phương Tây và Bắc Mỹ lại chú trọng đến việc bộ phận này kiểm tra bộ phận khác
nhằm đảm bảo công việc đạt được mục tiêu của tổ chức và đánh giá cá nhân.
Trong
hoạt động chính trị, nhiều nhà lãnh đạo cũng đã xem công tác kiểm
tra như một công cụ để đảm bảo cho việc “giữ gìn kỷ cương, phát huy sức mạnh của
nhà nước, chỉnh đốn lại công việc” (V.I.Lênin). Trong bài báo cáo tổng kết của Ban
chấp hành Trung ương Đảng cộng sản (B) toàn Liên Xô tại Đại hội Đảng lần XVII,
năm 1934, Xtalin đã nhắc đến tầm quan trọng của công tác kiểm tra: “Tổ chức tốt
công tác kiểm tra việc chấp hành, đó là một ngọn đèn pha cho phép bất kỳ lúc nào
soi sáng được tình hình hoạt động của bộ máy ( ) Ta có thể nói chắc rằng chín
phần mười những khuyết điểm và thiếu sót của chúng ta đều là do thiếu tổ chức
đúng đắn công tác kiểm tra việc chấp hành mà ra ”.
Như vậy, c
ác lý thuyết về vấn đề kiểm tra trong quản lý ngay từ đầu đã được
nhiều người quan tâm nghiên cứu, từ đơn giản chỉ ra đó là một chức năng trong
quản lý đến chuyên môn hóa thành một lý thuyết chung về kiểm tra. Các lý thuyết
đó theo những quan điểm khác nhau nhưng tựu chung lại vẫn thống nhất rằng kiểm
tra là chức năng không thể thiếu của nhà quản lý mà nhờ có nó có thể đạt đư
ợc hiệu
quả cao trong điều hành công việc chung. Tất cả các lý thuyết này đều được các nhà
quản lý lựa chọn để áp dụng vào công tác chuyên môn riêng của mình.
1.1.1.2. Trong hoạt động giáo dục
Những lý thuyết nền tảng về khoa học quản lý đã giúp cho các nhà giáo dục
học xây dựng nên lý thuyết khoa học về quản lý giáo dục, đồng thời tạo tiền đề
thuận lợi cho việc nghiên cứu hoạt động kiểm
tra trong nhà trường. Trong các công
trình nghiên cứu đó, các tác giả cũng đều khẳng định kiểm tra là một chức năng cơ
bản của công tác quản lý nhà trường. Có nhiều quan điểm khác nhau về kiểm tra
hoạt động dạy học như:
- Kiểm tra để đánh giá theo mục tiêu dạy học, theo tiêu chí hay hướng vào
mục đích yêu cầu của chương trình giảng dạy là phổ biến và giữ vai trò chủ đạo so
với cách sử dụng chuẩn trung bình của nhóm để kiểm tra. Việc kiểm tra h
oạt động
dạy học từng bước được cụ thể hóa theo các cấp: chung, bộ phận, cụ thể. Ngay từ
thế kỷ 19, nhiều nhà giáo dục học cũng đã đưa ra các hình thức kiểm tra trong dạy
học, như O.W.Caldwell và S.A.Courtis đã có kế hoạch áp dụng hình thức kiểm tra
theo tinh thần đảm bảo tính khách quan và độ tin cậy như các bài trắc nghiệm (test
)
hiện nay từ năm 1845; hay Truman Lee lại quan tâm đến các bộ thang đo (scale
book) mà một hiệu trưởng người Anh, Fischer, tạo ra vào năm 1864 để đánh giá
thành tích và chất lượng dạy học trong các môn chính tả, số học, tập đọc và ngữ
pháp. Nhà giáo dục học Hoa Kỳ, Ralph Tyler, vào những năm 20 – 30 của thế kỷ
trước đã chú ý nhấn mạnh hơn tầm quan trọng, cách tiến hành việc đánh giá giáo
dục và đưa ra định nghĩa về đánh giá giáo dục: “Quá trình đánh giá chủ yếu là quá
trình xác định mức độ thực hiện được của các mục tiêu trong các chương trình giáo
dục.” [31, tr.11-12] Việc đánh giá học sinh cũng là quá trình xác định mức độ thay
đổi hành vi của học sinh vì mục tiêu giáo dục là nhằm tạo ra các thay đổi trong hành
vi của học sinh.
- Kiểm t
ra để đo lường hiệu quả dạy học. Nhà bác học Hoa Kỳ Rice đã đưa
ra một luận điểm quan trọng mà ngày nay vẫn còn có giá trị thực tiễn là cần phải
“đo tính hiệu quả dạy học” [34, tr.29-30]. Kiểm tra phải hướng đến hiệu quả đào
tạo, chất lượng giáo dục. Makarenco, nhà giáo dục học
Xô Viết cho rằng tính hiệu
quả của quá trình giáo dục phụ thuộc vào sự kiểm tra việc tiến hành công tác đã có
hiệu quả đến đâu. Sự kiểm tra cần thiết cho việc tìm hiểu hiệu quả quá trình giáo
dục, chất lượng hoạt động của các giáo viên và trình độ của học sinh. Hiệu quả
kiểm tra phụ thuộc vào việc tổ chức rõ ràng, lập kế hoạch, phân công đúng đắn
trách nhiệm, sự thay thế lẫn nhau và lựa chọn t
hời gian thích hợp dành cho việc
kiểm tra. [28, tr.9].
- Kiểm tra dạy học là để điều chỉnh và cần tiến hành theo quy trình. Tác giả
Robert F.Mager người Pháp đã nhận định việc kiểm tra đánh giá là việc nhìn nhận
tình hình học sinh và giáo viên để có kế hoạch cho công việc tiếp theo và giúp cho
học sinh tiến bộ. Tác giả M.I.Kondakov trong bài “Cơ sở khoa học của quản lý giáo
dục” đã cho rằng kiểm
tra trong giáo dục không phải là sự soát xét mà là sự kiểm tra
nghiên cứu, sự phân tích công tác sâu sắc. Điều đó cho thấy chính nhờ kiểm tra
người lãnh đạo đi sâu vào bản chất của quá trình sư phạm, hiểu rõ mọi kế hoạch,
cách tổ chức, thực hiện kế hoạch đó đã đạt được hiệu quả như thế nào, những bất
cập, thiếu sót nào cần điều chỉnh Cũng từ những yêu cầu của công tác quản l
ý
trường học nói chung và việc thực hiện các chức năng kiểm tra nói riêng,
M.I.Kondakov đã nêu ra phong cách và phương pháp công tác của người lãnh đạo
nhà trường, đồng thời nêu lên những phẩm chất và năng lực cần thiết để tiến hành
kiểm tra hoạt động dạy học trên lớp một cách hiệu quả. Tác giả N.A.Subin khi bàn
về công tác kiểm tra nội bộ trường học, đã chú ý đến việc phân cấp quản lý trong
kiểm tra và vai trò của lực lượng kiểm tra trong các bước tiến hành kiểm tra. Sự
phân cấp đó định ra chế độ làm việc hợp lý cùng năng lực, phẩm chất của những
người kiểm tra để từ đó có sự giao nhiệm vụ và nhận trách nhiệm của lực lượng
kiểm
tra. [19, tr. 200-203].
- Gần đây, Jacques Delors, Chủ tịch ủy ban quốc tế về giáo dục thế kỷ đã cho
rằng thanh tra trong giáo dục không chỉ để kiểm tra hoạt động giảng dạy của giáo
viên, mà còn để “duy trì các cuộc đối thoại của giáo viên về phát triển tri thức,
phương pháp và các nguồn thông tin.” [35, tr. 57-58] Từ đó ông nhấn mạnh cần xác
định và khen thưởng những giá
o viên tốt; đánh giá cụ thể, có hệ thống và thường
xuyên những gì mà học sinh đã học được và quan tâm đến kết quả học tập của học
sinh cũng như vai trò của giáo viên trong việc giúp học sinh đạt được những kết quả
đó.
- Năm 1977, E. Beeby cho rằng việc kiểm tra đánh giá giáo dục là sự thu
thập và lý giải có hệ thống có chứng cứ, như một phần của quá trình dẫn tới sự nhận
xét về giá trị theo quan điểm h
ành động.
Hiện nay, các nhà khoa học giáo dục đã và đang đưa ra những công trình
nghiên cứu có nhấn mạnh vai trò, khả năng thực hiện việc tự kiểm tra của nhà
trường, GV và HS trong hoạt động dạy học. Đồng thời các nước cũng đều quan tâm
đến việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ trên lĩnh vực kiểm tra
đánh giá giáo dục và
triệt để áp dụng các biện pháp giáo dục và xã hội để đảm bảo sự khách quan, công
bằng cùng hiệu quả của việc kiểm tra đánh giá.
1.1.2. Những nghiên cứu liên quan đến kiểm tra hoạt động dạy học trong
nước
Công tác kiểm tra trong nhà trường được xem như là một trong những vấn đề
trọng tâm của hoạt động giáo dục. Nghiên cứu và phát triển những lý thuyết về quản
lý đã và đa
ng được nhiều nhà nghiên cứu trong lĩnh vực giáo dục của nước ta thực
hiện.
- Tác giả Đinh Sĩ Đại đã đưa ra khái niệm kiểm tra trong quản lý trường học:
“Kiểm tra là một biện pháp quan trọng trong hoạt động quản lý trường học của
hiệu trưởng và kiểm tra, đó là một chức năng của lao động trong mọi hệ thống, kể
cả hệ thống trường học”. [19, tr. 200-225] Ngoài khái niệm, tác giả còn bàn đến
đối tượng của kiểm tra, nội dung kiểm tra, lực lượng kiểm tra, p
hương pháp kiểm
tra Việc phân cấp kiểm tra các hoạt động giáo dục đảm bảo quản lý trường học
một cách tối ưu vì đây là phương pháp quản lý khoa học, nó quy định rõ nề nếp
quản lý, báo cáo của các bộ phận trong trường học, đảm bảo độ tin cậy cao làm cơ
sở cho việc điều chỉnh hoặc ra quyết định trong quản lý trường học.
- Trong đề tài khoa học cấp nhà nước: “Cơ sở lý luận của việc đánh giá trong
quá trình dạy học ở trường phổ thông” của Lê Đức P
húc (12/1995), đã khái quát
những lý luận chung nhất, nhấn mạnh một số quan điểm, nội dung về vấn đề tổ
chức kiểm tra để đánh giá chất lượng học tập của học sinh.
- Trong tài liệu: “Hiệu trưởng quản lý hoạt động dạy học và giáo dục trên
lớp” của Thạc sĩ Nguyễn Thị Bí
ch Yến, (2005) có đề cập việc thực hiện một quy
trình kiểm tra hoạt động dạy học của hiệu trưởng dựa trên cơ sở các chức năng QL.
- Nhiều tác giả khác cũng đưa ra các nhận định về thực trạng quản lý việc
kiểm tra đánh giá trong giáo dục hiện nay và các nguyên tắc cơ bản của kiểm tra
đánh giá là phải đảm bảo tính chính xác, tính hiệu quả,
tính kịp thời, tính thường
xuyên, tính thuyết phục, tính khách quan. Đồng thời các tác giả cũng bàn luận về
các phương pháp kiểm tra, các ưu điểm, nhược điểm của các hình thức kiểm tra
cùng các nhận định và giải pháp như: “Việc dự giờ của người quản lý trường học”
của Đào Vĩnh (1981); “Đánh giá chất lượng giáo dục cần thống nhất về phương
pháp” của Lê Văn Giạng; “Đánh giá giờ dạy của giáo viên” của Quốc Chấn (1981);
“Vận dụng tư tưởng của Bác Hồ trong kiểm tra trường học” (tạp chí Nghiên cứu
giáo dục1990); “Về công tác kiểm tra việc dạy-học” của Lê Ngọc Thanh (1983);
“Kiểm định chất lượng giáo dục phổ thông” của Ngọc Hà; cùng nhiều bài báo, bài
viết trên các báo, tạp chí chuyên ngành, mạng Internet
- Vấn đề thanh kiểm tra trong quản lý giáo dục còn có cơ sở pháp lý là những
điều lệ, qui chế, quy định của Bộ GD&ĐT nước ta, trong đó có quy định về mục
đích yêu cầu, nội dung, tiến trình thanh tra, kiểm tra, đánh giá và xếp loại nhà
trường, giáo viên và học sinh. Đảng và Nhà nước thể hiện rõ trong đường lối, quan
điểm về giáo dục và đào tạo là thực hiện chức năng quản lý nhà nước theo sự phân
công của chính phủ để làm tốt các nhiệm vụ xâ
y dựng chiến lược, quy hoạch và kế
hoạch phát triển giáo dục; xây dựng cơ chế chính sách và cơ chế quản lý nội dung,
chất lượng đào tạo; tổ chức thanh tra và kiểm tra. Công tác thanh tra, kiểm tra để
đảm bảo chất lượng giáo dục là vấn đề rất được xem trọng. Trong luật giáo dục (số
38/2005 QH 11 ngày 14/6/2005 ) ở mục 4 về thanh tra giáo dục từ điều 111 -11
3
qui định rõ về nội dung, nhiệm vụ, quyền hạn trách nhiệm, tổ chức hoạt động của
thanh tra giáo dục.
Nhìn chung, các nhà nghiên cứu giáo dục của chúng ta đã có nhiều công trình
nghiên cứu về quản lý giáo dục, nhưng đối với việc kiểm tra hoạt động dạy học thì
mới chỉ dừng lại ở các chuyên đề rời rạc, bàn bạc về các khía cạnh của vấn đề mà
chưa có một công trình nào chuyê
n sâu về vấn đề này.
1.2. Một số khái niệm cơ bản
1.2.1. Hoạt động dạy học và quá trình dạy học
1.2.1.1. Hoạt động dạy học
a) Hoạt động: Cuộc đời con người là một chuỗi các hoạt động. “Hoạt động
được biểu hiện là một tổ hợp các quá trình con người tác động vào đối tượng nhằm
đạt mục đích thỏa mãn một nhu cầu nhất định và chí
nh kết quả của hoạt động là sự
cụ thể hóa nhu cầu của chủ thể.” [37, tr.78] Qua đó có thể thấy, hoạt động bao gồm
hai thành tố là chủ thể và đối tượng tác động nhau nhằm đạt được kết quả nhất định.
b) Dạy học: cũng là một dạng hoạt động luôn gắn liền với lịch sử của loài
người, đư
ợc hiểu đơn giản là quá trình truyền thụ những khái niệm, hay là “một quá
trình biến năng lực của loài người thành năng lực của thế hệ trẻ.”[37, tr. 73]
c) Hoạt động dạy học: bao gồm hoạt động dạy của thầy và hoạt động học
của trò mà trong đó thầy là chủ thể tác động lên trò là đối tượng nhằm đạt được kết
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét